Tu link do tej informacji, razem ze zdjęciami:
http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiat ... 93861.html
Czas nie goni nas czyli skodusia na Kaukaz
Na wjezdzie do Oni wita nas dawny kołchoz z bardzo ciekawa konstrukcja- jakby jakis rodzaj pieca?
Zwraca uwage nazwa glownej ulicy miasteczka. Zwlaszcza w wydaniu angielskim na reklamowych plakatach wyglada jakos tak dziwnie- w formie "Stalin street". Ale z drugiej strony moze nie powinno dziwic- skoro nawet w Paryzu maja stacje metra "Stalingrad:
Caly dzien byla piekna pogoda ale ledwo wjechalismy do Oni to luneło. Chyba tu jest taki klimat, ze codziennie wieczorem pada. Szukamy hostelu ktory ktos nam kiedys polecal, ze smaczne jedzenie tam daja. Jak sie okazuje ow hostel Gallery jest drogi jak skurczybyk, dwa razy tyle kasy chca co w innych miejscach np. w Swanetii- juz sie nie dziwie, ze mozna sie tu kąpac w jedzeniu i winie. Obiekt poza tym jest klaustrofobiczny i potwornie zapchany turystami. Nawet jakbysmy chcieli zostac to nie ma miejsc nawet w szopie. Gospodarz dosc nachalnie wciska nam do rąk swoje wizytowki, folderki, poleca przyjechac za jakis czas i koniecznie wczesniej rezerwowac telefonicznie lub mailowo miejsca. Po czym probuje nas ciagnac aby oprowadzic po swoim hotelu i poczestowac winem (po czym szybko dodaje, ze wino kosztuje 20 lari). Nie mam nic przeciwko kupowaniu wina, ale gdy ktos wyraznie uzywa slowa "zaprosic", "poczestowac" a potem wyjezdza z cena- budzi to moj gleboki niesmak... Gdy pytamy go o inne miejsca na nocleg w miescie mowi, ze nie wie, ze chyba nic nie ma. Mieszka tu i nic nie wie? Ani kto wynajmuje pokoje, ani gdzie mozna dogodnie rozbic namiot? Rozumiem, ze wlasciciele obiektow noclegowych nie lubia polecac konkurencji- ale jesli sami nie maja miejsc? Gosc z pozoru wydawal sie mily ale chyba jednak taki nie jest.. To jego “nie wiem” to takie “albo spisz u mnie albo spier***”. Do rozmowy włącza sie przechodzacy obok anglojezyczny turysta. Mowi, ze rok temu spal tu u jakiejs babki- dwie przecznice dalej, tlumaczy nam dokladnie jak dojsc. Gospodarz widac, ze jest wsciekly. Nie wiedzial o tym, ze kilkset metrow dalej jest drugi hostel? Rozumiem, ze kogos omami forsa, ale mimo to czlowiekiem mozna by pozostac… Dzieki prostej instrukcji turysty znajdujemy nocleg bez problemu. Obiekt jest tanszy i bardziej przestronny. Ogrodek opleciony winorosla i kwiatami.
Najbardziej urzekla mnie łazienka. Na pierwszy rzut oka normalna, nowoczesna, czysta, wykafelkowana. Ale chwila.. ten zapach! Jakby ogniska, jakby kominka, jakby żywicy i dymu? I ten dzwiek! Trzaskajacych gałązek i buzujacego ognia w kominie! Pierwszy raz widze taki “bojler”! Pierwszy raz mam okazje siedzac w wannie dokladac do pieca! Piekna sprawa! Drobny szczegol a moze tak ubarwic pobyt!
Podoba mi sie tez rozmiar i asortyment spizarni!
Od razu tez przechodze do sedna sprawy w rozmowie z gospodynia- transport na przelecz. Dowiaduje sie, ze nici z mojego sprytnego planu- tu nic sie nie da zrobic. Przelecz Mamisońska nie dosc, ze lezy na granicy gruzinsko-rosyjskiej, to na domiar zlego wlazi tam jeszcze cienki bo cienki ale jęzor Osetii Poludniowej. Ponoc nie ma szans dojechac bo stoja tam ruskie sołdaty. Nikt z miejscowych znajomych gospodyni tam nie pojedzie, aby nie narazic sie na aresztowanie czy inne posądzenie o terroryzm. I nie jest to kwestia kasy. Na tym etapie jeszcze sie nie poddaje, wierzac, ze babka po prostu dramatyzuje albo nie ma znajomosci i wstydzi sie przyznac.
Kolejnego dnia jedziemy w strone Szowi. Zawsze ciut blizej “mojej” przeleczy. Mam przed oczami jej zdjecie - kilka rozpadajacych sie bud i morze gor... Juz nie pamietam gdzie go widzialam i z jakich lat pochodzilo, ale bylo podpisane "Mamisonskij perewał". Ta przelecz to jedno z niewielu miejsc gdzie jezdna droga przelamuje sie przez glowny grzbiet Kaukazu, wspinajac na prawie 3 tys metrow. Liczylam sie oczywiscie z tym, ze skodusią tam nie wjedziemy. Ale myslalam ze terenowe taxi znajdzie sie bez problemu... Wyjazd “na dziko” do cieplych zrodel Kelbadzaru dwa lata temu troche nas rozzuchwalil. Co tam granice- zwlaszcza takie nieuznawanych republik. Wierzylismy i teraz w nasze umiejetnosci negocjacyjne i w to, ze w tych rejonach swiata nie ma rzeczy niemozliwych- tylko maja swoja cene.
Przy drodze z Oni do Szowi szukamy zrodel mineralnych. Ponoc jest ich w rejonie duzo, ale nigdzie nie udalo sie zasiegnac informacji ile i gdzie one sa dokladnie. W wiosce Ucera stoja tabliczki kierujace w strone rzeki, na jednej napis, na drugiej cos namalowane co moze byc zrodlem. Schodza w dol schody. Nad rzeka stoi wiata biesiadna. Obok blotniste jeziorko ktore bulgocze i faktycznie zapodaje aromatem siarkowodoru. Jakas babka czerpie kubeczkiem i pije.
Kawalek dalej jest skret na zrodla Gverita. Znaki drogowe informuja tez, ze jest tam skrzyzowanie z droga podrzedna. Jezdzimy kilka razy tam i spowrotem. Nie widzimy zadnej drogi. Jest tylko sciezka, ktora przekracza rzeke bujaną kladką dla pieszych. Dosc solidna jak na te rejony wiec chyba musi dokads prowadzic. Dalej pod gore pnie sie sciezynka z drewniana porecza. Za zakretem jest plastikowa rura sikajaca wodą. Woda bez zapachu i smaku. Poręcze sie koncza, droga dalej wali w gore. Czy to byly zrodla? Czy 5 km dalej? Cos nam nie idzie dzis to szukanie
Droga do Szowi jest szutrowa ale dosc dobra, skodusia daje sobie rade bez problemu.
Przejazd uatrakcyjniaja wodospady i małe tuneliki
Co chwile odslaniaja sie widoki na kolejne postrzepione szczyty ogromnych gor, ktorych nieraz splywaja jezory lodowcow.
Tu cos w stylu pieninskiej Sokolicy! Rzeka jest, gory są, pokrecona sosna rowniez. Tylko nie ma szlaku, tlumu, barierek, biletow i innych dupereli psujących klimat gor...
Mijamy ryczace potoki o barwie szarej lub zielonkawej i temperaturze zblizonej do lodu. Tutejsze strumienie maja charakterystyczny zapach- taki jakby trochu mułu, jakby ziemi na wiosne, jakby powietrza po burzy?
A tu chyba bylo jakies cieple zrodlo- bo ow rudo-brazowy potoczek byl taki letni- co w porownaniu do “szarej rzeki” znaczylo ze prawie parzył! Moczenie nóżek bylo wiec przyjemne!
Nie chcialabym widziec tej rzeki po solidnych deszczach albo roztopach!
A tu łączka, ktora upatrzylismy sobie na biwak.
Mijamy tez wyschniete zrodla mineralne.
Sa tez drogowskazy! I wszystko jasne!
Mijane wioski Glola i Szowi sa dosc dziwne. Na pierwszy rzut oka male, zapadłe, jakby prawie wyludnione. Nigdzie nie mozna tez kupic piwa w objetosci mniejszej niz butla dwulitrowa. W sklepiku prawie nic nie ma. Za to turystow jest sporo, auta sie wszedzie kłębia. Stoja tez co chwile dosc nachalne reklamy jakiegos wypasnego hotelu.
Na obrzezach Szowi zostawiamy skodusie. Nawet nie to, ze dalej nie da rade pojechac. Ale mamy chytry plan. Sporo aut jedzie dalej. Chcemy łapac stopa. Moze choc na szlaban? Moze jacys pogranicznicy beda jechac? Wszystkie mijajce nas samochody jada tylko kawalątek za Szowi na biesiadki “na przyrodzie”. My pniemy sie dalej, gdzies w duchu liczac po cichu na rzecz niemozliwa...
Na jednej z pobliskich gor stoja jakies ogromne anteny
Przerwa na zapoznanie z bulgoczacym źródełkiem
Docieramy do przeciecia sie drogi z wartkim strumieniem… Przez chwile droga i potok to jedno... To by byla ostateczna bariera antyskodusiowa..
Ktos zbudowal na potoku prowizoryczna kladke, jednak nie mamy odwagi na nia wejsc
I wtedy pojawia sie dziadek. Turysta. W klapeczkach, bez plecaka czy nawet malej siateczki. Mowi, ze tam za 2 km jest duzy namiot i jego znajomy sprzedaje miod. Za miodem juz nic nie ma, jest tylko gruzinski post gdzie wszyskich zawracaja. Dziadek byl na przeleczy dwa razy. Ale juz dawno temu “w czasach gdy zesmy tutaj w regionie zyli wszyscy w zgodzie”. Po czym dziadek wlazi do strumienia i jak gdyby nigdy nic przechodzi przez niego i idzie dalej. Jakby szedl chodnikiem w srodku miasta. Nawet spodni nie podwinal skubany! Dziadka nie porwalo to i my sciagamy buty i zaglebiamy sie w nurty.
Czegos podobnego jeszcze nigdy nie spotkalam. Chodzenie po lodzie czy sniegu daje chyba wieksze wrazenie ciepla. Po kilku krokach nie czuje juz ze woda jest zimna, zaczyna mnie parzyc jakbym oblala sie wrzatkiem, po kilku kolejnych przestaje czuc nogi wogole. Nie wiem czy tak wlasnie wyglada roznica jak potok nie plynie ze zrodla ale z lodowca, ale to jest jakas masakra! Buty ubieram z trudem, dziwnie sie je naklada na takie stopy z drewna, zupelnie bez czucia. Obok lezy kamien, w ktorym sie odcisnal jakis zwirz
Za potokiem podchodzimy na niewielka gorke, ogladamy sie za siebie i.. tracimy zapal do dalszej wedrowki.. Pol nieba spowija szaro-czarna chmura, ktora pozera kolejne gory.. Na dodatek rozlega sie grzmot, ktory nawet czuc jako lekka wibracje pod stopami. Jeszcze sie nie spotkalam nigdy z tak radykalna zmiana pogody. Pstryk i jakby inny dzien. Gdy rozmawialismy z dziadkiem swiecilo slonce! Ale tez nieczesto bywam w gorach o takiej wysokosci.. Widac rzadza sie swoimi prawami..
Ze burza w gorach jest nieprzyjemna to wiadomo.. Ale jak poleje i ten potok wzbierze to juz nie wrocimy.. Zatem odwrot.. I znow lodowate odmety, ktore wydaja nam sie bardziej rwace niz 5 minut wczesniej… Do skodusi i tak docieramy w strugach deszczu. Leje az do Oni, wiec nasze upatrzone z rana potencjalne miejsca noclegowe sporo traca na swej atrakcyjnosci.
Mijamy ciekawe skały wiszące nad droga i potokami
Ktos kiedys cos tu napisal..
Kolejnego dnia jedziemy szukac gejzeru. Kiedys gdzies widzialam zdjecie z Oni- szkielet sporego budynku a obok tryskajace zrodlo. Nic takiego w miasteczku nie zauwazylismy. Gospodyni mowi ze trzeba jechac “po starej tbiliskiej drodze”. Wszyscy tu tak na nia mowia. O tej drodze, ktora jezdzilo sie niegdys do stolicy. Przez Cchinwali. Teraz droge przeciela osetyjska granica, wiec prowadzi tylko do kilku malych wiosek. Ponoc jeszcze w 2007 roku jezdzil tedy autobus z Oni do Tbilisi. Niby Osetia byla juz zbuntowana, ale powoli jakies kontakty sie wznawialy, Osetyjczycy ze wzgledow ekonomicznych coraz czesciej chcieli jezdzic do Gruzji na handel. “Ale potem Miszka dal sie pieknie sprowokowac Ruskim i sie skonczylo do dupy dla wszystkich”- tak opowiadaja o sprawie Murman i Zurab- dwaj wojskowi nocujacy na tej samej kwaterze co my. Chlopaki sa chyba jakas rodzina gospodyni a na codzien pilnuja posterunku za Szowi. “Pilnujemy i mysz sie nie przeslizgnie. Nie trzeba nam jakiejs miedzynarodowej afery. Dalej zaczyna sie “dzika ziemia dzikich ludzi””.... Jeden z wojskowych rozmysla, drapie sie po glowie i w koncu mowi mi na ucho- sluchaj- jesli bardzo ci zalezy na tej przeleczy i masz duzo kasy- jedz przez Rosje. Od tamtej strony bedzie ci latwiej....
Pozostaje nam wiec szukanie zrodel przy “starej tbiliskiej drodze”. Dawna glowna trasa a teraz bardzo boczna droga donikad. Asfalt powoli wiec zjada roslinnosc.. Za pierwszym podejsciem przegapiamy gejzer. Jedziemy daleko za Oni i nic nie widac. Przed nami otwiera sie zielona dolina pelna gor, z rzadka usiana pojedynczymi domami.
Dopiero jakis gosc tlumaczy nam, ze trzeba sie kierowac na baraki w dole, schody w rzece i porzucone stalowe baniaki. Teraz trafiamy jak po sznurku.
Kiedys stalo tu cos wiekszego, widac fundamenty sporych budynkow. Nie wiem czy rzeka zmienila bieg czy z zalozenia te schody mialy sie znajdowac w jej nurtach?
Jeden z pobliskich baraczkow jest zamieszkany ale nie udaje sie nawiazac kontaktu z jego mieszkancami.
Zaraz obok jest rura obrosnieta kolorowymi naciekami i plująca aromatyczna wodą. Spod gejzeru odplywa rudy potoczek.
Nie wiem czemu jakos sobie ubzduralam, ze ta woda bedzie ciepla. A jest tylko mineralna.. Toperz sie kąpie, kabak tez radosnie pluska nozkami. Ja chyba poczekam na prawdziwe cieple zrodla. Wokol dogodne miejsca biwakowe, wielu miejscowych przyjezdza tu na pikniki. I ten koles z hostelu o tym miejscu na namiot (5 minut za miastem) tez niby nie wiedzial????
W Oni ide jeszcze na targ. Spotykam tam grupe zagubionych Polakow, ktorzy chcieli jechac do Swanetii, ale taksiarz przekonal ich, ze tu tez jest ladnie a wezmie mniej za kurs. Teraz sa wsciekli bo “tu nic nie ma”. Z hostelu oczywiscie wylecieli na bucie, z informacja, ze innych noclegowni i knajp tu nie ma (knajpy mysmy tez nie znalezli). Na targu ponoc nie moga sie dogadac i nic kupic a sa glodni. Dwie dziewczyny maja miny jakby wlasnie chcialy kogos zamordowac, dwoch chlopakow tez desperuje. Jeden chlopak z ekipy jest w miare radosny, cieszy sie, ze kupil bukłak z winem i probuje reszte jakos rozruszac, ze przeciez jest fajnie, wokol sa gory i moga tu spedzic mile dni. Widzac miny pozostalych nie wiem czy uda mu sie zarazic ekipe swoim optymizmem. Pomagam im zrobic zakupy, daje namiar na kwatere gdzie spalismy, opowiadam o zrodle, a jedna z dziewczyn ma do mnie pretensje, ze wlasnie probuje jej poderwac chlopaka (tego wesolego). No coz- ja nie jestem zagrozeniem, ale biorac pod uwage jej zachowanie, nie byloby dla mnie dziwne gdyby ją zostawil po tym wyjezdzie albo nawet w trakcie....
Robimy jeszcze rundke po miescie, zwiedzamy opuszczona szkole sluzaca obecnie bydelku jako schronienie przed sloncem lub deszczem.
Zagladamy do dzielnicy z domkami uchodzcow (chyba bardziej im sie powiodlo niz tym z Ckaltubo).
Rzucamy tez okiem na cmentarzyk na obrzezach miasta.
Wpadamy tez na jakas swiatynie. Wyglada na synagoge.. Ale do konca nie wiem jakiego wyznania - na szczycie kopuly ma osmioramienna gwiazde. Takowa ponoc jest symbolem chaosu i uzywaja jej zwolennicy okultyzmu i magii
Jakis opuszczony zaklad przemyslowy ogradza parkan z groznymi tabliczkami
Gdy wyjezdzamy z Oni dwie godziny pozniej grupka pieciu Polakow dalej siedzi pod tym samym drzewem, zbita w ciasny krag i wygladaja jakby sie bali calego otaczajacego swiata a przynajmniej pragneli za wszelka cene sie od niego odgrodzic. Nie znam ich dalszych losow....
cdn
Zwraca uwage nazwa glownej ulicy miasteczka. Zwlaszcza w wydaniu angielskim na reklamowych plakatach wyglada jakos tak dziwnie- w formie "Stalin street". Ale z drugiej strony moze nie powinno dziwic- skoro nawet w Paryzu maja stacje metra "Stalingrad:
Caly dzien byla piekna pogoda ale ledwo wjechalismy do Oni to luneło. Chyba tu jest taki klimat, ze codziennie wieczorem pada. Szukamy hostelu ktory ktos nam kiedys polecal, ze smaczne jedzenie tam daja. Jak sie okazuje ow hostel Gallery jest drogi jak skurczybyk, dwa razy tyle kasy chca co w innych miejscach np. w Swanetii- juz sie nie dziwie, ze mozna sie tu kąpac w jedzeniu i winie. Obiekt poza tym jest klaustrofobiczny i potwornie zapchany turystami. Nawet jakbysmy chcieli zostac to nie ma miejsc nawet w szopie. Gospodarz dosc nachalnie wciska nam do rąk swoje wizytowki, folderki, poleca przyjechac za jakis czas i koniecznie wczesniej rezerwowac telefonicznie lub mailowo miejsca. Po czym probuje nas ciagnac aby oprowadzic po swoim hotelu i poczestowac winem (po czym szybko dodaje, ze wino kosztuje 20 lari). Nie mam nic przeciwko kupowaniu wina, ale gdy ktos wyraznie uzywa slowa "zaprosic", "poczestowac" a potem wyjezdza z cena- budzi to moj gleboki niesmak... Gdy pytamy go o inne miejsca na nocleg w miescie mowi, ze nie wie, ze chyba nic nie ma. Mieszka tu i nic nie wie? Ani kto wynajmuje pokoje, ani gdzie mozna dogodnie rozbic namiot? Rozumiem, ze wlasciciele obiektow noclegowych nie lubia polecac konkurencji- ale jesli sami nie maja miejsc? Gosc z pozoru wydawal sie mily ale chyba jednak taki nie jest.. To jego “nie wiem” to takie “albo spisz u mnie albo spier***”. Do rozmowy włącza sie przechodzacy obok anglojezyczny turysta. Mowi, ze rok temu spal tu u jakiejs babki- dwie przecznice dalej, tlumaczy nam dokladnie jak dojsc. Gospodarz widac, ze jest wsciekly. Nie wiedzial o tym, ze kilkset metrow dalej jest drugi hostel? Rozumiem, ze kogos omami forsa, ale mimo to czlowiekiem mozna by pozostac… Dzieki prostej instrukcji turysty znajdujemy nocleg bez problemu. Obiekt jest tanszy i bardziej przestronny. Ogrodek opleciony winorosla i kwiatami.
Najbardziej urzekla mnie łazienka. Na pierwszy rzut oka normalna, nowoczesna, czysta, wykafelkowana. Ale chwila.. ten zapach! Jakby ogniska, jakby kominka, jakby żywicy i dymu? I ten dzwiek! Trzaskajacych gałązek i buzujacego ognia w kominie! Pierwszy raz widze taki “bojler”! Pierwszy raz mam okazje siedzac w wannie dokladac do pieca! Piekna sprawa! Drobny szczegol a moze tak ubarwic pobyt!
Podoba mi sie tez rozmiar i asortyment spizarni!
Od razu tez przechodze do sedna sprawy w rozmowie z gospodynia- transport na przelecz. Dowiaduje sie, ze nici z mojego sprytnego planu- tu nic sie nie da zrobic. Przelecz Mamisońska nie dosc, ze lezy na granicy gruzinsko-rosyjskiej, to na domiar zlego wlazi tam jeszcze cienki bo cienki ale jęzor Osetii Poludniowej. Ponoc nie ma szans dojechac bo stoja tam ruskie sołdaty. Nikt z miejscowych znajomych gospodyni tam nie pojedzie, aby nie narazic sie na aresztowanie czy inne posądzenie o terroryzm. I nie jest to kwestia kasy. Na tym etapie jeszcze sie nie poddaje, wierzac, ze babka po prostu dramatyzuje albo nie ma znajomosci i wstydzi sie przyznac.
Kolejnego dnia jedziemy w strone Szowi. Zawsze ciut blizej “mojej” przeleczy. Mam przed oczami jej zdjecie - kilka rozpadajacych sie bud i morze gor... Juz nie pamietam gdzie go widzialam i z jakich lat pochodzilo, ale bylo podpisane "Mamisonskij perewał". Ta przelecz to jedno z niewielu miejsc gdzie jezdna droga przelamuje sie przez glowny grzbiet Kaukazu, wspinajac na prawie 3 tys metrow. Liczylam sie oczywiscie z tym, ze skodusią tam nie wjedziemy. Ale myslalam ze terenowe taxi znajdzie sie bez problemu... Wyjazd “na dziko” do cieplych zrodel Kelbadzaru dwa lata temu troche nas rozzuchwalil. Co tam granice- zwlaszcza takie nieuznawanych republik. Wierzylismy i teraz w nasze umiejetnosci negocjacyjne i w to, ze w tych rejonach swiata nie ma rzeczy niemozliwych- tylko maja swoja cene.
Przy drodze z Oni do Szowi szukamy zrodel mineralnych. Ponoc jest ich w rejonie duzo, ale nigdzie nie udalo sie zasiegnac informacji ile i gdzie one sa dokladnie. W wiosce Ucera stoja tabliczki kierujace w strone rzeki, na jednej napis, na drugiej cos namalowane co moze byc zrodlem. Schodza w dol schody. Nad rzeka stoi wiata biesiadna. Obok blotniste jeziorko ktore bulgocze i faktycznie zapodaje aromatem siarkowodoru. Jakas babka czerpie kubeczkiem i pije.
Kawalek dalej jest skret na zrodla Gverita. Znaki drogowe informuja tez, ze jest tam skrzyzowanie z droga podrzedna. Jezdzimy kilka razy tam i spowrotem. Nie widzimy zadnej drogi. Jest tylko sciezka, ktora przekracza rzeke bujaną kladką dla pieszych. Dosc solidna jak na te rejony wiec chyba musi dokads prowadzic. Dalej pod gore pnie sie sciezynka z drewniana porecza. Za zakretem jest plastikowa rura sikajaca wodą. Woda bez zapachu i smaku. Poręcze sie koncza, droga dalej wali w gore. Czy to byly zrodla? Czy 5 km dalej? Cos nam nie idzie dzis to szukanie
Droga do Szowi jest szutrowa ale dosc dobra, skodusia daje sobie rade bez problemu.
Przejazd uatrakcyjniaja wodospady i małe tuneliki
Co chwile odslaniaja sie widoki na kolejne postrzepione szczyty ogromnych gor, ktorych nieraz splywaja jezory lodowcow.
Tu cos w stylu pieninskiej Sokolicy! Rzeka jest, gory są, pokrecona sosna rowniez. Tylko nie ma szlaku, tlumu, barierek, biletow i innych dupereli psujących klimat gor...
Mijamy ryczace potoki o barwie szarej lub zielonkawej i temperaturze zblizonej do lodu. Tutejsze strumienie maja charakterystyczny zapach- taki jakby trochu mułu, jakby ziemi na wiosne, jakby powietrza po burzy?
A tu chyba bylo jakies cieple zrodlo- bo ow rudo-brazowy potoczek byl taki letni- co w porownaniu do “szarej rzeki” znaczylo ze prawie parzył! Moczenie nóżek bylo wiec przyjemne!
Nie chcialabym widziec tej rzeki po solidnych deszczach albo roztopach!
A tu łączka, ktora upatrzylismy sobie na biwak.
Mijamy tez wyschniete zrodla mineralne.
Sa tez drogowskazy! I wszystko jasne!
Mijane wioski Glola i Szowi sa dosc dziwne. Na pierwszy rzut oka male, zapadłe, jakby prawie wyludnione. Nigdzie nie mozna tez kupic piwa w objetosci mniejszej niz butla dwulitrowa. W sklepiku prawie nic nie ma. Za to turystow jest sporo, auta sie wszedzie kłębia. Stoja tez co chwile dosc nachalne reklamy jakiegos wypasnego hotelu.
Na obrzezach Szowi zostawiamy skodusie. Nawet nie to, ze dalej nie da rade pojechac. Ale mamy chytry plan. Sporo aut jedzie dalej. Chcemy łapac stopa. Moze choc na szlaban? Moze jacys pogranicznicy beda jechac? Wszystkie mijajce nas samochody jada tylko kawalątek za Szowi na biesiadki “na przyrodzie”. My pniemy sie dalej, gdzies w duchu liczac po cichu na rzecz niemozliwa...
Na jednej z pobliskich gor stoja jakies ogromne anteny
Przerwa na zapoznanie z bulgoczacym źródełkiem
Docieramy do przeciecia sie drogi z wartkim strumieniem… Przez chwile droga i potok to jedno... To by byla ostateczna bariera antyskodusiowa..
Ktos zbudowal na potoku prowizoryczna kladke, jednak nie mamy odwagi na nia wejsc
I wtedy pojawia sie dziadek. Turysta. W klapeczkach, bez plecaka czy nawet malej siateczki. Mowi, ze tam za 2 km jest duzy namiot i jego znajomy sprzedaje miod. Za miodem juz nic nie ma, jest tylko gruzinski post gdzie wszyskich zawracaja. Dziadek byl na przeleczy dwa razy. Ale juz dawno temu “w czasach gdy zesmy tutaj w regionie zyli wszyscy w zgodzie”. Po czym dziadek wlazi do strumienia i jak gdyby nigdy nic przechodzi przez niego i idzie dalej. Jakby szedl chodnikiem w srodku miasta. Nawet spodni nie podwinal skubany! Dziadka nie porwalo to i my sciagamy buty i zaglebiamy sie w nurty.
Czegos podobnego jeszcze nigdy nie spotkalam. Chodzenie po lodzie czy sniegu daje chyba wieksze wrazenie ciepla. Po kilku krokach nie czuje juz ze woda jest zimna, zaczyna mnie parzyc jakbym oblala sie wrzatkiem, po kilku kolejnych przestaje czuc nogi wogole. Nie wiem czy tak wlasnie wyglada roznica jak potok nie plynie ze zrodla ale z lodowca, ale to jest jakas masakra! Buty ubieram z trudem, dziwnie sie je naklada na takie stopy z drewna, zupelnie bez czucia. Obok lezy kamien, w ktorym sie odcisnal jakis zwirz
Za potokiem podchodzimy na niewielka gorke, ogladamy sie za siebie i.. tracimy zapal do dalszej wedrowki.. Pol nieba spowija szaro-czarna chmura, ktora pozera kolejne gory.. Na dodatek rozlega sie grzmot, ktory nawet czuc jako lekka wibracje pod stopami. Jeszcze sie nie spotkalam nigdy z tak radykalna zmiana pogody. Pstryk i jakby inny dzien. Gdy rozmawialismy z dziadkiem swiecilo slonce! Ale tez nieczesto bywam w gorach o takiej wysokosci.. Widac rzadza sie swoimi prawami..
Ze burza w gorach jest nieprzyjemna to wiadomo.. Ale jak poleje i ten potok wzbierze to juz nie wrocimy.. Zatem odwrot.. I znow lodowate odmety, ktore wydaja nam sie bardziej rwace niz 5 minut wczesniej… Do skodusi i tak docieramy w strugach deszczu. Leje az do Oni, wiec nasze upatrzone z rana potencjalne miejsca noclegowe sporo traca na swej atrakcyjnosci.
Mijamy ciekawe skały wiszące nad droga i potokami
Ktos kiedys cos tu napisal..
Kolejnego dnia jedziemy szukac gejzeru. Kiedys gdzies widzialam zdjecie z Oni- szkielet sporego budynku a obok tryskajace zrodlo. Nic takiego w miasteczku nie zauwazylismy. Gospodyni mowi ze trzeba jechac “po starej tbiliskiej drodze”. Wszyscy tu tak na nia mowia. O tej drodze, ktora jezdzilo sie niegdys do stolicy. Przez Cchinwali. Teraz droge przeciela osetyjska granica, wiec prowadzi tylko do kilku malych wiosek. Ponoc jeszcze w 2007 roku jezdzil tedy autobus z Oni do Tbilisi. Niby Osetia byla juz zbuntowana, ale powoli jakies kontakty sie wznawialy, Osetyjczycy ze wzgledow ekonomicznych coraz czesciej chcieli jezdzic do Gruzji na handel. “Ale potem Miszka dal sie pieknie sprowokowac Ruskim i sie skonczylo do dupy dla wszystkich”- tak opowiadaja o sprawie Murman i Zurab- dwaj wojskowi nocujacy na tej samej kwaterze co my. Chlopaki sa chyba jakas rodzina gospodyni a na codzien pilnuja posterunku za Szowi. “Pilnujemy i mysz sie nie przeslizgnie. Nie trzeba nam jakiejs miedzynarodowej afery. Dalej zaczyna sie “dzika ziemia dzikich ludzi””.... Jeden z wojskowych rozmysla, drapie sie po glowie i w koncu mowi mi na ucho- sluchaj- jesli bardzo ci zalezy na tej przeleczy i masz duzo kasy- jedz przez Rosje. Od tamtej strony bedzie ci latwiej....
Pozostaje nam wiec szukanie zrodel przy “starej tbiliskiej drodze”. Dawna glowna trasa a teraz bardzo boczna droga donikad. Asfalt powoli wiec zjada roslinnosc.. Za pierwszym podejsciem przegapiamy gejzer. Jedziemy daleko za Oni i nic nie widac. Przed nami otwiera sie zielona dolina pelna gor, z rzadka usiana pojedynczymi domami.
Dopiero jakis gosc tlumaczy nam, ze trzeba sie kierowac na baraki w dole, schody w rzece i porzucone stalowe baniaki. Teraz trafiamy jak po sznurku.
Kiedys stalo tu cos wiekszego, widac fundamenty sporych budynkow. Nie wiem czy rzeka zmienila bieg czy z zalozenia te schody mialy sie znajdowac w jej nurtach?
Jeden z pobliskich baraczkow jest zamieszkany ale nie udaje sie nawiazac kontaktu z jego mieszkancami.
Zaraz obok jest rura obrosnieta kolorowymi naciekami i plująca aromatyczna wodą. Spod gejzeru odplywa rudy potoczek.
Nie wiem czemu jakos sobie ubzduralam, ze ta woda bedzie ciepla. A jest tylko mineralna.. Toperz sie kąpie, kabak tez radosnie pluska nozkami. Ja chyba poczekam na prawdziwe cieple zrodla. Wokol dogodne miejsca biwakowe, wielu miejscowych przyjezdza tu na pikniki. I ten koles z hostelu o tym miejscu na namiot (5 minut za miastem) tez niby nie wiedzial????
W Oni ide jeszcze na targ. Spotykam tam grupe zagubionych Polakow, ktorzy chcieli jechac do Swanetii, ale taksiarz przekonal ich, ze tu tez jest ladnie a wezmie mniej za kurs. Teraz sa wsciekli bo “tu nic nie ma”. Z hostelu oczywiscie wylecieli na bucie, z informacja, ze innych noclegowni i knajp tu nie ma (knajpy mysmy tez nie znalezli). Na targu ponoc nie moga sie dogadac i nic kupic a sa glodni. Dwie dziewczyny maja miny jakby wlasnie chcialy kogos zamordowac, dwoch chlopakow tez desperuje. Jeden chlopak z ekipy jest w miare radosny, cieszy sie, ze kupil bukłak z winem i probuje reszte jakos rozruszac, ze przeciez jest fajnie, wokol sa gory i moga tu spedzic mile dni. Widzac miny pozostalych nie wiem czy uda mu sie zarazic ekipe swoim optymizmem. Pomagam im zrobic zakupy, daje namiar na kwatere gdzie spalismy, opowiadam o zrodle, a jedna z dziewczyn ma do mnie pretensje, ze wlasnie probuje jej poderwac chlopaka (tego wesolego). No coz- ja nie jestem zagrozeniem, ale biorac pod uwage jej zachowanie, nie byloby dla mnie dziwne gdyby ją zostawil po tym wyjezdzie albo nawet w trakcie....
Robimy jeszcze rundke po miescie, zwiedzamy opuszczona szkole sluzaca obecnie bydelku jako schronienie przed sloncem lub deszczem.
Zagladamy do dzielnicy z domkami uchodzcow (chyba bardziej im sie powiodlo niz tym z Ckaltubo).
Rzucamy tez okiem na cmentarzyk na obrzezach miasta.
Wpadamy tez na jakas swiatynie. Wyglada na synagoge.. Ale do konca nie wiem jakiego wyznania - na szczycie kopuly ma osmioramienna gwiazde. Takowa ponoc jest symbolem chaosu i uzywaja jej zwolennicy okultyzmu i magii
Jakis opuszczony zaklad przemyslowy ogradza parkan z groznymi tabliczkami
Gdy wyjezdzamy z Oni dwie godziny pozniej grupka pieciu Polakow dalej siedzi pod tym samym drzewem, zbita w ciasny krag i wygladaja jakby sie bali calego otaczajacego swiata a przynajmniej pragneli za wszelka cene sie od niego odgrodzic. Nie znam ich dalszych losow....
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Pudelek pisze:Kabak lubi psy, a wy nie. Kabak lubi się kąpać, a buba nie. Na pewno nie podmienili wam go w szpitalu?
No wlasnie nie wiem... Na dodatek ładnie je i od 2 miesiaca zycia przesypia cale noce (a ja bylam niejadek i darlam jape, toperz tez. ) Fakt - brali ją w szpitalu pare razy do kapieli i znikala z oczu
Acz jakby co to podmiana wyszla dosyc pomyslnie bo stworzenie sympatyczne i na chwile obecna nie chce ewentualnego orginalu- ten model mi pasuje!
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
W Ambrolauri jest pomnik ze zrodelkiem. Toperz sadza kabaczka do zdjecia na kolanach jednej z rzezb. Ludzie stojacy na pobliskim przystanku patrza ze zdziwieniem- czemu ten turysta maca rzezbe? Nagle ktos zauwaza- tam jest dziecko!! I wszyscy turlaja sie ze smiechu- nie widzieli kabaka! 
Tak sie wkomponowala!
W miasteczku stoi tez drugi pomnik- wina!
Jest tez plac zabaw - dzieci zostaly chyba stad wyparte przez bardziej prężna grupe
Na nocleg zatrzymujemy sie nad jeziorem Szaori. Przypomina mi nieco Soline. Tez takie gliniaste brzegi i lagodne, zielone pagóry opadajace do wody.
Biwak stawiamy na niewielkiej polance. Wokol sporo drewna wiec i ognicho zapodajemy.
Dziwne sa dzis chmury. Niektore przypominaja falki jakie sie tworza nieraz na nadmorskim piasku, inne sa znow jak dym..
Dzis kabaczek ma urodziny! Konczy rowno roczek! Z tej okazji jest torcik urodzinowy w wersji terenowej tzn gęsta kaszka i wbita w nią cerkiewna swieczka.
A w prezencie pierwsza wlasna czolowka
Kolejnego dnia mijamy kolejny spory zbiornik, acz ten nie zacheca do kapieli, jakis taki podeschniety i woda pachnie nie za szczegolnie. Nazywa sie Tkibuli, tak jak pobliskie miasteczko.
Spotykamy dzis nietypowy przystanek autobusowy. Chyba jedyny jaki w zyciu spotkalam, do ktorego jest dociagnieta elektrycznosc Biorac pod uwage umieszczone pod wiata sprzety - pelni on role swietlicy wiejskiej. Nie wiem natomiast czy jakies autobusy sie tu zatrzymuja- rozkladu nie bylo.
Plątaniną malych drog jedziemy zakosami mniej wiecej w obranym kierunku. W duzym procencie drogi nie zgadzaja sie nam z mapami, wioski po drodze nazywaja sie zupelnie inaczej niz te za ktore je mamy- ogolnie mozna przyjac, ze przewaznie nie wiemy gdzie jestesmy. Czasem droga sie konczy tzn zaczyna byc wyraznie nieskodusiowa, wiec musimy zawrocic i szukac innej. Jedzie sie bardzo przyjemnie - wokol lagodne wzgorza, czesciowo porosle lasem, troche łąk, czasem blysna jakies wysokie sniezne czuby gdzies w dalekiej oddali. Czasem mozna przysiasc na chwile pod sklepikiem juz zagadac babuszke u płota. Bardzo mily teren na niespieszna włoczege bez celu.
Przejezdzamy przez jakas wioske gdzie jest zrodelko i tablica wygladajaca jak nagrobna. Wszystko jeszcze omurowane jakby grotą, taka jak u nas sie umieszcza w takowych Matki Boskie. Caly temat uzupelniaja dwie latarenki. Bardzo mnie zaintrygowalo takie polaczenie, a akurat nie ma nikogo w okolicy, zeby zapytac. Zawsze wydawalo mi sie, ze tablice nagrobne stawia sie w dwoch przypadkach- na cmentarzu gdzie leza zwloki albo w miejscu gdzie dana osoba zginela. To tych dwoch utonelo w tym zrodle? Albo ich rodzina sobie tak "przywłaszczyla" zrodelko? A moze to nie jest tablica upamietniajaca zmarlych? No bo oczywiscie nie wiem co jest na niej napisane… Jesli ktos pomoze rozwiklac zagadke bede bardzo wdzieczna!
Docieramy w planowane miejsce czyli pod gruzinska Maczuge Herkulesa opisana na tabliczkach jako kolumna “Katskhi”. Maczuga tym sie rozni od naszej jurajskiej, ze na jej szczycie stoi kosciolek. Wylazi sie tam po drabince, wieksze rzeczy wciaga minikolejka linowa. To nietypowe miejsce zamieszkuje mnich sztuk jeden. Gdzies kiedys slyszalam, ze ow pustelnik gosci zbytnio nie lubi, wiec nie chcemy sie wpraszac i go niepokoic wiec ogladamy miejsce tylko z daleka. Poza tym gdzies mi sie tez obilo o uszy, ze mieszkaniec skaly nawet jak ma rzadki przyplyw goscinnosci to w swoje progi wpuszcza jedynie facetow.. Kto pierwszy pobudowal sie w takim miejscu i kiedy dokladnie to nastapilo nie wiadomo. Ponoc jeszcze za czasow poganskich byla tam jakas swiatynia dla boga slonca czy cos w tym stylu. Date powstania pierwszych budowli na tej skale szacuja na jednocyfrowe wieki naszej ery.
Cala okolica to wawozy i wsie na roznych poziomach- widac, ze opleciona siecia kolejek linowych Cziatura jest niedaleko stad... To samo uksztaltowanie terenu!
Na dzisiejszej trasie widzimy tez inne samotne kosciolki porozrzucane po wzgorzach, skalach i gestwinach- zeby to wszystko na spokojnie pozwiedzac to by trzeba w samej Gruzji z pol roku spedzic a nie poltora miesiaca
cdn
Tak sie wkomponowala!
W miasteczku stoi tez drugi pomnik- wina!
Jest tez plac zabaw - dzieci zostaly chyba stad wyparte przez bardziej prężna grupe
Na nocleg zatrzymujemy sie nad jeziorem Szaori. Przypomina mi nieco Soline. Tez takie gliniaste brzegi i lagodne, zielone pagóry opadajace do wody.
Biwak stawiamy na niewielkiej polance. Wokol sporo drewna wiec i ognicho zapodajemy.
Dziwne sa dzis chmury. Niektore przypominaja falki jakie sie tworza nieraz na nadmorskim piasku, inne sa znow jak dym..
Dzis kabaczek ma urodziny! Konczy rowno roczek! Z tej okazji jest torcik urodzinowy w wersji terenowej tzn gęsta kaszka i wbita w nią cerkiewna swieczka.
A w prezencie pierwsza wlasna czolowka
Kolejnego dnia mijamy kolejny spory zbiornik, acz ten nie zacheca do kapieli, jakis taki podeschniety i woda pachnie nie za szczegolnie. Nazywa sie Tkibuli, tak jak pobliskie miasteczko.
Spotykamy dzis nietypowy przystanek autobusowy. Chyba jedyny jaki w zyciu spotkalam, do ktorego jest dociagnieta elektrycznosc
Biorac pod uwage umieszczone pod wiata sprzety - pelni on role swietlicy wiejskiej. Nie wiem natomiast czy jakies autobusy sie tu zatrzymuja- rozkladu nie bylo.
Plątaniną malych drog jedziemy zakosami mniej wiecej w obranym kierunku. W duzym procencie drogi nie zgadzaja sie nam z mapami, wioski po drodze nazywaja sie zupelnie inaczej niz te za ktore je mamy- ogolnie mozna przyjac, ze przewaznie nie wiemy gdzie jestesmy. Czasem droga sie konczy tzn zaczyna byc wyraznie nieskodusiowa, wiec musimy zawrocic i szukac innej. Jedzie sie bardzo przyjemnie - wokol lagodne wzgorza, czesciowo porosle lasem, troche łąk, czasem blysna jakies wysokie sniezne czuby gdzies w dalekiej oddali. Czasem mozna przysiasc na chwile pod sklepikiem juz zagadac babuszke u płota. Bardzo mily teren na niespieszna włoczege bez celu.
Przejezdzamy przez jakas wioske gdzie jest zrodelko i tablica wygladajaca jak nagrobna. Wszystko jeszcze omurowane jakby grotą, taka jak u nas sie umieszcza w takowych Matki Boskie. Caly temat uzupelniaja dwie latarenki. Bardzo mnie zaintrygowalo takie polaczenie, a akurat nie ma nikogo w okolicy, zeby zapytac. Zawsze wydawalo mi sie, ze tablice nagrobne stawia sie w dwoch przypadkach- na cmentarzu gdzie leza zwloki albo w miejscu gdzie dana osoba zginela. To tych dwoch utonelo w tym zrodle? Albo ich rodzina sobie tak "przywłaszczyla" zrodelko? A moze to nie jest tablica upamietniajaca zmarlych? No bo oczywiscie nie wiem co jest na niej napisane… Jesli ktos pomoze rozwiklac zagadke bede bardzo wdzieczna!
Docieramy w planowane miejsce czyli pod gruzinska Maczuge Herkulesa opisana na tabliczkach jako kolumna “Katskhi”. Maczuga tym sie rozni od naszej jurajskiej, ze na jej szczycie stoi kosciolek. Wylazi sie tam po drabince, wieksze rzeczy wciaga minikolejka linowa. To nietypowe miejsce zamieszkuje mnich sztuk jeden. Gdzies kiedys slyszalam, ze ow pustelnik gosci zbytnio nie lubi, wiec nie chcemy sie wpraszac i go niepokoic wiec ogladamy miejsce tylko z daleka. Poza tym gdzies mi sie tez obilo o uszy, ze mieszkaniec skaly nawet jak ma rzadki przyplyw goscinnosci to w swoje progi wpuszcza jedynie facetow.. Kto pierwszy pobudowal sie w takim miejscu i kiedy dokladnie to nastapilo nie wiadomo. Ponoc jeszcze za czasow poganskich byla tam jakas swiatynia dla boga slonca czy cos w tym stylu. Date powstania pierwszych budowli na tej skale szacuja na jednocyfrowe wieki naszej ery.
Cala okolica to wawozy i wsie na roznych poziomach- widac, ze opleciona siecia kolejek linowych Cziatura jest niedaleko stad... To samo uksztaltowanie terenu!
Na dzisiejszej trasie widzimy tez inne samotne kosciolki porozrzucane po wzgorzach, skalach i gestwinach- zeby to wszystko na spokojnie pozwiedzac to by trzeba w samej Gruzji z pol roku spedzic a nie poltora miesiaca
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Z milych sielskich okolic wjezdzamy na obrzydliwie ruchliwa,przeładowana i nerwowa droge wschod-zachod, łączaca Kutaisi z Tbilisi, gdzie jedzie sie fatalnie.. A moze to my odwyklismy od takich miejsc włóczac sie krętymi, pylistymi traktami gdzie pierwszenstwo zawsze maja koty, kury i prosiaki? Przy drodze tej kwitnie handel, glownie sprzedaja slodkie chlebki pieczone na miejscu
Mozna tez zakupic gotujace sie w wielkich garach kukurydze.
To sie nazywa wolny rynek- chcesz to budujesz z kamieni przy drodze minigrila, rozpalasz ognicho, stawiasz gar i handlujesz! U nas wszyscy wyznawcy “europejskosci”- standardow, sterylnosci i porzadku zeszli by na zawał na sama mysl… Wyobrazam sobie takie stoiska np. przy drodze nr 94 Oława- Wrocław- ale by bylo fajnie!!!
Gdzies przy tej ruchliwej drodze jest tunel trasy alternatywnej. Wyglada jakby kiedys chcieli tedy puscic nitke glownej szosy ale potem sie plany odmienily. Tunel nie jest dlugi i jest praktycznie skonczony- swobodnie mozna by go pokonac nawet skodusia.
Na nocleg mamy dzis fajny plan (a przynajmniej tak nam sie poki co wydaje ). Glowna droga przebija sie tunelem na wschod. Wjazd do tunelu...
Dawniej, gdy tunelu jeszcze nie bylo, droga wspinala sie na przełecz Rikoti. W lewo odbija zapomniana droga, ktora potem jakby wiaduktem przewala sie na prawa strone. Mozna wiec sie zmylic- bo z mapy wynika, ze trzeba skrecic w prawo. Teraz przelecz powinna byc spokojna, skoro caly zwariowany ruch idzie dołem. Wyobrazamy sobie widokowe, ciche miejsce idealne na nasz namiocik i ognicho wsrod gor.. W pewnym sensie nasze wizje nie byly pozbawione racji- jadac przez przelecz nie minelo nas zadne auto, motor, rower, fura- nic.. Tylko my i serpentynu calkiem dobrego asfaltu. Na pierwszy rzut oka przelecz nam sie nawet podoba. Ladne widoki i rozsiane budyneczki opuszczonych knajp. Jadlodajnie czy zajazdy staly sie niepotrzebne od kiedy ruch poszedl innym nurtem..
Chwile pozniej zaczynamy dostrzegac inne cechy tego miejsca. W jednej z opuszczonych knajp mam wrazenie jakby tu byli ludzie tylko wlasnie znikneli. Na stole stoi napoczeta flaszka, popiol w kominku jest jeszcze cieply. Pod sciana stoi jakas walizka.. Porzadne drzwi zamykane na skobel prowadza do pomieszczenia z pryczami na ktorych leżą koce. Nieopodal w lasku stoi bus. Z wybitymi szybami i lekko napoczetym silnikiem. Wygieta jakby łomem klapa lekko swiszcze na wietrze. Ale to nie jest wrak. Opony napompowane, ogolnie w dobrym stanie.. Nie stoi tu od dawna, nie nadgryzla go rdza. Stoi pod sosnami- a na masce czy szybach igliwia jest niewiele wiecej niz na skodusi, ktora przyjechala 10 minut temu! Mila atmosfera dzikiej przeleczy zaczyna sie powoli ulatniac.. A z kolejnymi odkryciami owo ulatnianie zaczyna nabierac predkosci… Wokol nas zaczynaja wloczyc sie psy. Sztuk chyba z 8. Psy sredniej wielkosci, nieagresywne, ale jakos coraz mniejsze kółka zaczynaja robic wokol skodusi. Wszystkie psy sa jakies chore i sparszywiale. Jeden ma niesamowicie krzywe przednie łapy- łukowato wygiete, pies nie idzie na łapach tylko na czyms co z zalozenia mialo byc piszczelem, a łapy zwisaja z boku. Drugi ma strasznie zaropiałe oko z jakims guzem, juz nawet ciezko stwierdzic gdzie jest oko a gdzie go nie ma... Trzeci ma liszaj na pol plecow, brak siersci i pękniecia skory az do kosci. Az dziwne, ze wogole zyje w takim stanie. Czwarty chodzi bokiem i wstrzasaja nim drgawki. W rowie lezy jakis pies, ktory chcialby dołączyc do pozostalych, ale nie bardzo moze bo przednia czesc psa chce isc a tylna postanawia dalej lezec i nie rusza sie z miejsca. Psa to widac irytuje bo probuje ciagnac za soba tylna czesc, ale jakos nie bardzo mu to wychodzi, wiec sprawa konczy sie tylko nieziemskim skowytem od ktorego az przebiega po plecach dreszcz.. Mysl o tym, ze za chwile zapadnie zmrok i wsrod ciemnosci znow uslyszymy taki dzwiek, nie nalezy do przyjemnych. Pomysł, ze te zwierzaki zaczna sie ocierac o namiot czy skodusie- rowniez. Kątem oka dostrzegam jakas przebiegajaca postac. Jakby ktos wybiegl z lasu i schowal sie za knajpami. Nieee.. Chyba musialo mi sie zdawac. Ja kątem oka nieraz widze rzeczy ktorych nie ma. Juz na tym etapie jestesmy zdecydowani jechac dalej i tu nie spac. Chcemy jeszcze tylko obejrzec dawna knajpe, taka stylizowana na swanska wieze obronna. Mimo, ze nie jest tam daleko podjezdzamy skodusia.
Za wieżą jest troche krzakow, jakies murki. Wcisniety pomiedzy krzaki i murki, scisle przytulony do wiezy stoi samochod. Mercedes, lokalne blachy, wylaczony silnik. Dokladnie widac, ze ten samochod nie jest zaparkowany- on jest schowany. Z drogi albo przechodzac obok nie ma szans go zobaczyc. W srodku ktos siedzi. Tak jakby za kierownica. Nie odwraca jednak glowy gdy wjechalismy za wieze. Musial slyszec silnik. Dalej twardo patrzy przed siebie tzn. w mur wiezy, ktory zaczyna sie kilka centymetrow przed maską. Znaczy udaje, ze go nie ma… Albo.. nie udaje… Nie wiem jakie predkosci skoda felicja jest w stanie osiagnac na wstecznym biegu- ale podejrzewam, ze calkiem spore! Upewniwszy sie, ze mercedes- widmo za nami nie podąża, juz na spokojnie ale konsekwentnie oddalamy sie z owianej dosc szczegolna atmosfera przeleczy Rikoti.. Dziwne miejsce- jakby zapomniane, ale jakby nie przez wszystkich. Jak zwykle w takich momentach zaczynamy snuc rozne przypuszczenia i wkrecac sobie rozne rzeczy. A moze to jest dyzurne miejsce na zalatwianie roznych ciemnych interesow? Bo nadaloby sie calkiem niezle- porzadne zadaszone budynki gdzie mozna wygodnie siasc i pogadac. Swiadkow malo, spokoj.. Kto przy zdrowych zmyslach by sie tu pchal i po co? Przejazd dolem szybszy, krotszy a tu nic nie ma… Jakos nie mamy ochoty spac nigdzie w poblizu, wogole przy tej drodze, mimo ze przy serpentynach zjazdowych jest kilka sympatycznych polanek. Jakos mamy potrzebe znalezc sie daleko stad.. Wjezdzamy znow na ta glowna ruchliwa droge.. Przy takiej drodze zwykle miejsca biwakowe nie rosna jak grzyby po deszczu. A pora na biwak robi sie bardzo odpowiednia, slonce schowalo sie juz za olesione pasma gor.. Moze jakis hotelik bedzie przy drodze, jakis sympatyczny zajazd? Ciezko jednak rozgladac sie na boki, obserwowac, oceniac i podejmowac szybkie decyzje o hamowaniu i zjezdzie w bok gdy co chwile ma sie na zderzaku trąbiacego tira.. Bo to nie jest droga zeby sie rozgladac , to jest droga zeby zapierdalac z klapkami na oczach.. Mijamy Surami, Kaszuri, Borżomi.. Jakis zamek calkiem ładny mignal nam na tle miasteczka…
Ale nie zwiedzanie nam teraz w glowie.. Sciemnia sie, zaczyna lać.. Jestesmy strasznie zmeczeni. Kabak wyje.. Nie wiem jak to jest, ale malenstwo tak niesamowicie wyczuwa atmosfere chwili i nasze nastroje. Chocby nie wiem co sie nie dzialo, jak my jestesmy w dobrych humorach to i ona cieszy gębe i radosnie guga. Ale gdy tylko cos jest nie tak.. to ona musi dowalic jeszcze swoje od siebie.. Probuje ją nakarmic. Zawsze ladnie je w skodusi, rowniez w czasie jazdy. Oczywiscie nie dzisiaj. Nie chce jesc. Wypluwa cala kasze, wytrąca mi z reki miseczke.. jeszcze w taki sposob, ze udaje sie upaskudzic kaszą jej ubranko, fotelik, moje spodnie i caly tyl siedzenia kierowcy. My z toperzem nie jedlismy nic od sniadania. Jakos dopiero teraz sobie to uswiadamiamy, ze jestesmy tez wilczo glodni. Probuje tak na rozum zjesc ten slodki chlebek, ktory kupilismy przed tunelem. Ale jakos nie moge, kazdy kęs staje mi w gardle. Na dodatek znow boli mnie gardlo. Przeziebienie sprzed dwoch tygodni jednak nie ma ochoty mnie opuscic.. Chyba kazdy ma czasem w podrozy takie momenty, ze marzy o tym aby natychmiast znalezc sie w domu. By moc sie teleportowac i juz na zawsze wiesc spokojny los domatora. Ja zdecydowanie nieczesto mam takie momenty, ale teraz jest wlasnie jeden z nich..
Gdzies dobry kawalek za Borzomi zjezdzamy na lewo na blotnisty plac. Nie chcemy jechac juz dalej. Jeszcze tylko tego brakuje, zeby nam ktos teraz wjechal w tylek.. Poza tym szkoda tej drogi, ktora pamietam z okien marszrutki- byla piekna i ciekawa, a teraz tego zdecydowanie nie docenimy. Namiot stawiamy na przydroznym parkingu, gdzie unosi sie zapach miejskiego szaletu, a przejezdzajace auta, mimo ze sa daleko, oslepiaja nas reflektorami. Bo wlasnie tu jest zakret drogi a wszyscy oczywiscie walą na dlugich. Ale nam jest juz wszystko jedno. Toperz i kabak zasypiaja natychmiast. Ja nie moge zasnac. Wpadam w jakis dziwny stan, ze nie moge ani do konca zasnac ani sie obudzic. Takie pogranicze snu i jawy, przeplatane blyskami samochodowych swiatel. W koncu zasypiam, ale dręcza mnie koszmary. Takich upiornych snow chyba jeszcze nigdy nie mialam. W jednym z nich ide ulica podswietlona jakims seledynowym swiatlem. Co chwile odpada mi jakis kawalek ciała, to reka, to nos, to ucho, upada na asfalt i rozbryzguje sie jak szklo na tysiace kawalkow.. W drugim snie jestesmy wszyscy w trojke i wpadamy w jakas otchłan, w jakis jakby lej czy krater wulkanu. Toperz i kabak spadaja jednak szybciej i natychmiast nikna mi z oczu, nie moge ich dogonic.. Ja lece w ten dol jakos powoli i co chwile mijaja mnie inne spadajace postacie, glownie sa to dawno nie widziani znajomi… Az czasem mi dziwnie bo wrecz zapomnialam o ich istnieniu. Wiekszosc z nich cos do mnie mowi, ale nie slysze co, nie rozumiem slow, bo caly ten lej wypelnia szum… to chyba szumi rzeka Mtkvari, ktora plynie w dole, niedaleko za naszym namiotem..
cdn
Mozna tez zakupic gotujace sie w wielkich garach kukurydze.
To sie nazywa wolny rynek- chcesz to budujesz z kamieni przy drodze minigrila, rozpalasz ognicho, stawiasz gar i handlujesz!
U nas wszyscy wyznawcy “europejskosci”- standardow, sterylnosci i porzadku zeszli by na zawał na sama mysl… Wyobrazam sobie takie stoiska np. przy drodze nr 94 Oława- Wrocław- ale by bylo fajnie!!!
Gdzies przy tej ruchliwej drodze jest tunel trasy alternatywnej. Wyglada jakby kiedys chcieli tedy puscic nitke glownej szosy ale potem sie plany odmienily. Tunel nie jest dlugi i jest praktycznie skonczony- swobodnie mozna by go pokonac nawet skodusia.
Na nocleg mamy dzis fajny plan (a przynajmniej tak nam sie poki co wydaje
). Glowna droga przebija sie tunelem na wschod. Wjazd do tunelu...
Dawniej, gdy tunelu jeszcze nie bylo, droga wspinala sie na przełecz Rikoti. W lewo odbija zapomniana droga, ktora potem jakby wiaduktem przewala sie na prawa strone. Mozna wiec sie zmylic- bo z mapy wynika, ze trzeba skrecic w prawo. Teraz przelecz powinna byc spokojna, skoro caly zwariowany ruch idzie dołem. Wyobrazamy sobie widokowe, ciche miejsce idealne na nasz namiocik i ognicho wsrod gor.. W pewnym sensie nasze wizje nie byly pozbawione racji- jadac przez przelecz nie minelo nas zadne auto, motor, rower, fura- nic.. Tylko my i serpentynu calkiem dobrego asfaltu. Na pierwszy rzut oka przelecz nam sie nawet podoba. Ladne widoki i rozsiane budyneczki opuszczonych knajp. Jadlodajnie czy zajazdy staly sie niepotrzebne od kiedy ruch poszedl innym nurtem..
Chwile pozniej zaczynamy dostrzegac inne cechy tego miejsca. W jednej z opuszczonych knajp mam wrazenie jakby tu byli ludzie tylko wlasnie znikneli. Na stole stoi napoczeta flaszka, popiol w kominku jest jeszcze cieply. Pod sciana stoi jakas walizka.. Porzadne drzwi zamykane na skobel prowadza do pomieszczenia z pryczami na ktorych leżą koce. Nieopodal w lasku stoi bus. Z wybitymi szybami i lekko napoczetym silnikiem. Wygieta jakby łomem klapa lekko swiszcze na wietrze. Ale to nie jest wrak. Opony napompowane, ogolnie w dobrym stanie.. Nie stoi tu od dawna, nie nadgryzla go rdza. Stoi pod sosnami- a na masce czy szybach igliwia jest niewiele wiecej niz na skodusi, ktora przyjechala 10 minut temu! Mila atmosfera dzikiej przeleczy zaczyna sie powoli ulatniac.. A z kolejnymi odkryciami owo ulatnianie zaczyna nabierac predkosci… Wokol nas zaczynaja wloczyc sie psy. Sztuk chyba z 8. Psy sredniej wielkosci, nieagresywne, ale jakos coraz mniejsze kółka zaczynaja robic wokol skodusi. Wszystkie psy sa jakies chore i sparszywiale. Jeden ma niesamowicie krzywe przednie łapy- łukowato wygiete, pies nie idzie na łapach tylko na czyms co z zalozenia mialo byc piszczelem, a łapy zwisaja z boku. Drugi ma strasznie zaropiałe oko z jakims guzem, juz nawet ciezko stwierdzic gdzie jest oko a gdzie go nie ma... Trzeci ma liszaj na pol plecow, brak siersci i pękniecia skory az do kosci. Az dziwne, ze wogole zyje w takim stanie. Czwarty chodzi bokiem i wstrzasaja nim drgawki. W rowie lezy jakis pies, ktory chcialby dołączyc do pozostalych, ale nie bardzo moze bo przednia czesc psa chce isc a tylna postanawia dalej lezec i nie rusza sie z miejsca. Psa to widac irytuje bo probuje ciagnac za soba tylna czesc, ale jakos nie bardzo mu to wychodzi, wiec sprawa konczy sie tylko nieziemskim skowytem od ktorego az przebiega po plecach dreszcz.. Mysl o tym, ze za chwile zapadnie zmrok i wsrod ciemnosci znow uslyszymy taki dzwiek, nie nalezy do przyjemnych. Pomysł, ze te zwierzaki zaczna sie ocierac o namiot czy skodusie- rowniez. Kątem oka dostrzegam jakas przebiegajaca postac. Jakby ktos wybiegl z lasu i schowal sie za knajpami. Nieee.. Chyba musialo mi sie zdawac. Ja kątem oka nieraz widze rzeczy ktorych nie ma. Juz na tym etapie jestesmy zdecydowani jechac dalej i tu nie spac. Chcemy jeszcze tylko obejrzec dawna knajpe, taka stylizowana na swanska wieze obronna. Mimo, ze nie jest tam daleko podjezdzamy skodusia.
Za wieżą jest troche krzakow, jakies murki. Wcisniety pomiedzy krzaki i murki, scisle przytulony do wiezy stoi samochod. Mercedes, lokalne blachy, wylaczony silnik. Dokladnie widac, ze ten samochod nie jest zaparkowany- on jest schowany. Z drogi albo przechodzac obok nie ma szans go zobaczyc. W srodku ktos siedzi. Tak jakby za kierownica. Nie odwraca jednak glowy gdy wjechalismy za wieze. Musial slyszec silnik. Dalej twardo patrzy przed siebie tzn. w mur wiezy, ktory zaczyna sie kilka centymetrow przed maską. Znaczy udaje, ze go nie ma… Albo.. nie udaje… Nie wiem jakie predkosci skoda felicja jest w stanie osiagnac na wstecznym biegu- ale podejrzewam, ze calkiem spore!
Upewniwszy sie, ze mercedes- widmo za nami nie podąża, juz na spokojnie ale konsekwentnie oddalamy sie z owianej dosc szczegolna atmosfera przeleczy Rikoti.. Dziwne miejsce- jakby zapomniane, ale jakby nie przez wszystkich. Jak zwykle w takich momentach zaczynamy snuc rozne przypuszczenia i wkrecac sobie rozne rzeczy. A moze to jest dyzurne miejsce na zalatwianie roznych ciemnych interesow? Bo nadaloby sie calkiem niezle- porzadne zadaszone budynki gdzie mozna wygodnie siasc i pogadac. Swiadkow malo, spokoj.. Kto przy zdrowych zmyslach by sie tu pchal i po co? Przejazd dolem szybszy, krotszy a tu nic nie ma… Jakos nie mamy ochoty spac nigdzie w poblizu, wogole przy tej drodze, mimo ze przy serpentynach zjazdowych jest kilka sympatycznych polanek. Jakos mamy potrzebe znalezc sie daleko stad.. Wjezdzamy znow na ta glowna ruchliwa droge.. Przy takiej drodze zwykle miejsca biwakowe nie rosna jak grzyby po deszczu. A pora na biwak robi sie bardzo odpowiednia, slonce schowalo sie juz za olesione pasma gor.. Moze jakis hotelik bedzie przy drodze, jakis sympatyczny zajazd? Ciezko jednak rozgladac sie na boki, obserwowac, oceniac i podejmowac szybkie decyzje o hamowaniu i zjezdzie w bok gdy co chwile ma sie na zderzaku trąbiacego tira.. Bo to nie jest droga zeby sie rozgladac , to jest droga zeby zapierdalac z klapkami na oczach.. Mijamy Surami, Kaszuri, Borżomi.. Jakis zamek calkiem ładny mignal nam na tle miasteczka…
Ale nie zwiedzanie nam teraz w glowie.. Sciemnia sie, zaczyna lać.. Jestesmy strasznie zmeczeni. Kabak wyje.. Nie wiem jak to jest, ale malenstwo tak niesamowicie wyczuwa atmosfere chwili i nasze nastroje. Chocby nie wiem co sie nie dzialo, jak my jestesmy w dobrych humorach to i ona cieszy gębe i radosnie guga. Ale gdy tylko cos jest nie tak.. to ona musi dowalic jeszcze swoje od siebie.. Probuje ją nakarmic. Zawsze ladnie je w skodusi, rowniez w czasie jazdy. Oczywiscie nie dzisiaj. Nie chce jesc. Wypluwa cala kasze, wytrąca mi z reki miseczke.. jeszcze w taki sposob, ze udaje sie upaskudzic kaszą jej ubranko, fotelik, moje spodnie i caly tyl siedzenia kierowcy. My z toperzem nie jedlismy nic od sniadania. Jakos dopiero teraz sobie to uswiadamiamy, ze jestesmy tez wilczo glodni. Probuje tak na rozum zjesc ten slodki chlebek, ktory kupilismy przed tunelem. Ale jakos nie moge, kazdy kęs staje mi w gardle. Na dodatek znow boli mnie gardlo. Przeziebienie sprzed dwoch tygodni jednak nie ma ochoty mnie opuscic.. Chyba kazdy ma czasem w podrozy takie momenty, ze marzy o tym aby natychmiast znalezc sie w domu. By moc sie teleportowac i juz na zawsze wiesc spokojny los domatora. Ja zdecydowanie nieczesto mam takie momenty, ale teraz jest wlasnie jeden z nich..
Gdzies dobry kawalek za Borzomi zjezdzamy na lewo na blotnisty plac. Nie chcemy jechac juz dalej. Jeszcze tylko tego brakuje, zeby nam ktos teraz wjechal w tylek.. Poza tym szkoda tej drogi, ktora pamietam z okien marszrutki- byla piekna i ciekawa, a teraz tego zdecydowanie nie docenimy. Namiot stawiamy na przydroznym parkingu, gdzie unosi sie zapach miejskiego szaletu, a przejezdzajace auta, mimo ze sa daleko, oslepiaja nas reflektorami. Bo wlasnie tu jest zakret drogi a wszyscy oczywiscie walą na dlugich. Ale nam jest juz wszystko jedno. Toperz i kabak zasypiaja natychmiast. Ja nie moge zasnac. Wpadam w jakis dziwny stan, ze nie moge ani do konca zasnac ani sie obudzic. Takie pogranicze snu i jawy, przeplatane blyskami samochodowych swiatel. W koncu zasypiam, ale dręcza mnie koszmary. Takich upiornych snow chyba jeszcze nigdy nie mialam. W jednym z nich ide ulica podswietlona jakims seledynowym swiatlem. Co chwile odpada mi jakis kawalek ciała, to reka, to nos, to ucho, upada na asfalt i rozbryzguje sie jak szklo na tysiace kawalkow.. W drugim snie jestesmy wszyscy w trojke i wpadamy w jakas otchłan, w jakis jakby lej czy krater wulkanu. Toperz i kabak spadaja jednak szybciej i natychmiast nikna mi z oczu, nie moge ich dogonic.. Ja lece w ten dol jakos powoli i co chwile mijaja mnie inne spadajace postacie, glownie sa to dawno nie widziani znajomi… Az czasem mi dziwnie bo wrecz zapomnialam o ich istnieniu. Wiekszosc z nich cos do mnie mowi, ale nie slysze co, nie rozumiem slow, bo caly ten lej wypelnia szum… to chyba szumi rzeka Mtkvari, ktora plynie w dole, niedaleko za naszym namiotem..
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Poranek wita nas pogodny a i miejsce noclegowe nie jest takie złe jak sie wydawalo. Wokol gory, w dole szumi rzeka, calkiem mily placyk. A i szosa obok dzis jakos jest mniej ruchliwa.
Wracamy do Borzomi szukac sklepu bo konczy nam sie woda, zarcie i pieluchy. A mamy plan kilka dni powloczyc sie tu zadupiami. W centrum zwraca uwage plaskorzezba z charakterystycznym symbolem- acz narzędzia sa tu osobno
Za kladka znajduje sie dawne sanatorium, podobnie jak te z Ckaltubo przeksztalcone w mieszkania dla uchodzcow. Czesc budynku jest mocno okopcona, nie wiem czy sie paliło, czy to tylko sadza z wyziewow piecykow? Co ciekawe, zwykłe bloki rzadko sa okopcone- a miejsca gdzie osiedlili sie uchodzcy- zawsze. Inne ogrzewanie? A raczej jego brak?
Malunek na budynku przysanatoryjnym przedstawia rozne scenki rodzajowe z zycia Gruzji- miasto, wies, zniwa, wino, hodowle zwierzat, transport od furmanki po samoloty, sport, muzyke a i jakas wieza obronna sie załapala!
Lokalny przystanek jak twierdza!
Mostek bujany na obrzezach miasta.
Gdy znow odkrecamy w strone Achalcyche, na obrzezach miasta rzuca sie nam w oczy pewien budynek. Niby nic ciekawego, jakis opuszczony pietrowy klocek- ale dykta, ktorą jest zatkane jedno z okien przyciaga uwage! Hmmm.. zwykle sierp z tego symbolu chyba nie mial piłki?
Dykta okienna sugeruje to, ze w srodku tez moze byc troche porzuconych skarbow. Wejscie do budynku nie jest łatwe- gruzinskie jeżyny sa tysiac razy bardziej zjadliwe od polskich a kolce to maja na centymetr i wyrywaja cale płaty miesa! W koncu udaje sie dostac do jednego z okien. Srodek budynku mocno rozszabrowany- acz udaje sie znalezc spory plik legitymacji partyjnych (wraz z wlepkami oplaconych skladek! )
Sa tez obrazki dla obrony cywilnej w przypadku skazen radioaktywnych, chemicznych czy innych katastrof
Mozna tez sie oddac lekturze gazet z 1985 roku. Kazda z nich ma małą gruzinska wstawke kolo nazwy gazety. Mozna poczytac o zyciorysach kosmonautow, tkibulskich kopalniach albo zmaganiach kachetyjskich kombajnistow ze zniwami
Potem suniemy nad rzeke- trzeba umyc nas, zrobic pranie i wyczyscic pozyskane w ruinach łupy! Na chwile obecna tylko kabaczę jest czyste, bo ją rano wyszorowalismy w resztce wody mineralnej Znajdujemy dogodny zjazd nad rzeke. Godzine nam tu schodzi. A moze dwie? Fajnie jest nie musiec liczyc czasu!
Jest tez ukryty w lasku pomnik jelenia. Kto? Czemu? Po co? Kiedys byla chyba jakas tablica ale okaza sie mnie trwala niz sama rzezba...
Zaraz za Borzomi idziemy tez nacieszyc sie kładkami. Kładki bujane to taka wielka moja sympatia, strasznie lubie ten rodzaj mostkow i nie moge sobie odmowic radosci pospacerowania po kazdej napotkanej. Ta jest solidna- nawet auta po niej jezdza!
Druga raczej tylko dla ruchu pieszego.
Za kladka stoja sobie wagony, rdzewieja i sie rozpadaja. Tzn. wiekszosc juz sie rozpadla albo ktos im pomogl
Na mojej mapie miedzy Borżomi a Ackuri mam znaczone 4 twierdze: Gogia, Petre, Slesi i Mokcewi. Udaje sie znalezc tylko tą ostatnia. Wiec albo cos nie tak z mapą, albo z nami, albo z twierdzami
Na dluzej zatrzymujemy w rejonie twierdzy Mokcewi. Tu tez mamy swoja kladke, ktora malo kto chodzi wiec sobie mozemy spokojnie na niej posiedziec i pogapic sie w brunatne wzburzone dosc nurty rzeki.
Idziemy tez pozwiedzac twierdze, ktorą tworza dwie baszty z resztka murow przyklejone do dwoch skalistych pobliskich pagorow. Wspinamy sie w gore pachnącą ziolami łąką, pelna suchorosli i kolczastych roslin. I wreszcie ten wiatr! I weszcie nie ma duchoty! I przyroda stepowa a nie dżunglowa! Macierzanka i osty zamiast palm i bananowcow! Wreszcie moja ukochana Dżawachetia! Chyba jednak ten region jest nie do pobicia! Zachodnia Gruzja moze i ma swoj urok i ladne zakątki, ale jakos nie urzekła mnie az tak bardzo. Jakos tu czuje sie duzo lepiej. Strasznie sie ciesze, ze znow tu wrocilismy i teraz na spokojnie bedzie mozna sie nacieszyc regionem i zajrzec w kazdy zaułek!
Na nocleg wybieramy takie miejsce, zeby bylo widac i twierdze, i kładke, i kolejowy tunel. I zeby nas nie bylo widac z glownej drogi. Wieczorem mijaja nas pasterze na koniach gnajacy przed soba stadko krow. Fajnie skrzypi kładka gdy mućki przez nia ida.. Ciemnawo juz.. Zdjecie nie wyjdzie..ech.. Zeby one tak za dnia zechcialy isc! Potem mija nas biala niwa- kilku chlopakow wraca z imprezy “na przyrodzie”. Jedni i drudzy cos zagaduja, gadamy, smiejemy sie, zyczymy milej nocy. Jeden z pasterzy malo nie spada z konia tak dlugo sie odwraca i do nas macha. Czy tylko mnie sie wydaje, ze w tym “wojewodztwie” jakos wszystko i wszyscy sa sympatyczniejsi niz w reszcie kraju?
Dosc dlugo siedzimy patrzac w rozgwiezdzone niebo, sluchajac chórów cykad i zastanawiajac sie czy w tym roku uslyszymy odglosy szakali. Na wszelki wypadek pranie chowam do skodusi. Takie rozne lisowato-stepowe stworzenia lubia wciąć gacie na podwieczorek.
A rano mila niespodzianka! Krowy znow pokonuja kładke! I co ciekawe- tu znow normalnie chodza same krowy i cielęta, bykow brak..
A z jednej z wiez przyglada nam sie ptaszor. Troche patrzy na nas jak na posiłek….
cdn
Wracamy do Borzomi szukac sklepu bo konczy nam sie woda, zarcie i pieluchy. A mamy plan kilka dni powloczyc sie tu zadupiami. W centrum zwraca uwage plaskorzezba z charakterystycznym symbolem- acz narzędzia sa tu osobno
Za kladka znajduje sie dawne sanatorium, podobnie jak te z Ckaltubo przeksztalcone w mieszkania dla uchodzcow. Czesc budynku jest mocno okopcona, nie wiem czy sie paliło, czy to tylko sadza z wyziewow piecykow? Co ciekawe, zwykłe bloki rzadko sa okopcone- a miejsca gdzie osiedlili sie uchodzcy- zawsze. Inne ogrzewanie? A raczej jego brak?
Malunek na budynku przysanatoryjnym przedstawia rozne scenki rodzajowe z zycia Gruzji- miasto, wies, zniwa, wino, hodowle zwierzat, transport od furmanki po samoloty, sport, muzyke a i jakas wieza obronna sie załapala!
Lokalny przystanek jak twierdza!
Mostek bujany na obrzezach miasta.
Gdy znow odkrecamy w strone Achalcyche, na obrzezach miasta rzuca sie nam w oczy pewien budynek. Niby nic ciekawego, jakis opuszczony pietrowy klocek- ale dykta, ktorą jest zatkane jedno z okien przyciaga uwage! Hmmm.. zwykle sierp z tego symbolu chyba nie mial piłki?
Dykta okienna sugeruje to, ze w srodku tez moze byc troche porzuconych skarbow. Wejscie do budynku nie jest łatwe- gruzinskie jeżyny sa tysiac razy bardziej zjadliwe od polskich a kolce to maja na centymetr i wyrywaja cale płaty miesa! W koncu udaje sie dostac do jednego z okien. Srodek budynku mocno rozszabrowany- acz udaje sie znalezc spory plik legitymacji partyjnych (wraz z wlepkami oplaconych skladek!
)
Sa tez obrazki dla obrony cywilnej w przypadku skazen radioaktywnych, chemicznych czy innych katastrof
Mozna tez sie oddac lekturze gazet z 1985 roku. Kazda z nich ma małą gruzinska wstawke kolo nazwy gazety. Mozna poczytac o zyciorysach kosmonautow, tkibulskich kopalniach albo zmaganiach kachetyjskich kombajnistow ze zniwami
Potem suniemy nad rzeke- trzeba umyc nas, zrobic pranie i wyczyscic pozyskane w ruinach łupy! Na chwile obecna tylko kabaczę jest czyste, bo ją rano wyszorowalismy w resztce wody mineralnej
Znajdujemy dogodny zjazd nad rzeke. Godzine nam tu schodzi. A moze dwie? Fajnie jest nie musiec liczyc czasu!
Jest tez ukryty w lasku pomnik jelenia. Kto? Czemu? Po co? Kiedys byla chyba jakas tablica ale okaza sie mnie trwala niz sama rzezba...
Zaraz za Borzomi idziemy tez nacieszyc sie kładkami. Kładki bujane to taka wielka moja sympatia, strasznie lubie ten rodzaj mostkow i nie moge sobie odmowic radosci pospacerowania po kazdej napotkanej. Ta jest solidna- nawet auta po niej jezdza!
Druga raczej tylko dla ruchu pieszego.
Za kladka stoja sobie wagony, rdzewieja i sie rozpadaja. Tzn. wiekszosc juz sie rozpadla albo ktos im pomogl
Na mojej mapie miedzy Borżomi a Ackuri mam znaczone 4 twierdze: Gogia, Petre, Slesi i Mokcewi. Udaje sie znalezc tylko tą ostatnia. Wiec albo cos nie tak z mapą, albo z nami, albo z twierdzami
Na dluzej zatrzymujemy w rejonie twierdzy Mokcewi. Tu tez mamy swoja kladke, ktora malo kto chodzi wiec sobie mozemy spokojnie na niej posiedziec i pogapic sie w brunatne wzburzone dosc nurty rzeki.
Idziemy tez pozwiedzac twierdze, ktorą tworza dwie baszty z resztka murow przyklejone do dwoch skalistych pobliskich pagorow. Wspinamy sie w gore pachnącą ziolami łąką, pelna suchorosli i kolczastych roslin. I wreszcie ten wiatr! I weszcie nie ma duchoty! I przyroda stepowa a nie dżunglowa! Macierzanka i osty zamiast palm i bananowcow! Wreszcie moja ukochana Dżawachetia! Chyba jednak ten region jest nie do pobicia! Zachodnia Gruzja moze i ma swoj urok i ladne zakątki, ale jakos nie urzekła mnie az tak bardzo. Jakos tu czuje sie duzo lepiej. Strasznie sie ciesze, ze znow tu wrocilismy i teraz na spokojnie bedzie mozna sie nacieszyc regionem i zajrzec w kazdy zaułek!
Na nocleg wybieramy takie miejsce, zeby bylo widac i twierdze, i kładke, i kolejowy tunel. I zeby nas nie bylo widac z glownej drogi. Wieczorem mijaja nas pasterze na koniach gnajacy przed soba stadko krow. Fajnie skrzypi kładka gdy mućki przez nia ida.. Ciemnawo juz.. Zdjecie nie wyjdzie..ech.. Zeby one tak za dnia zechcialy isc! Potem mija nas biala niwa- kilku chlopakow wraca z imprezy “na przyrodzie”. Jedni i drudzy cos zagaduja, gadamy, smiejemy sie, zyczymy milej nocy. Jeden z pasterzy malo nie spada z konia tak dlugo sie odwraca i do nas macha. Czy tylko mnie sie wydaje, ze w tym “wojewodztwie” jakos wszystko i wszyscy sa sympatyczniejsi niz w reszcie kraju?
Dosc dlugo siedzimy patrzac w rozgwiezdzone niebo, sluchajac chórów cykad i zastanawiajac sie czy w tym roku uslyszymy odglosy szakali. Na wszelki wypadek pranie chowam do skodusi. Takie rozne lisowato-stepowe stworzenia lubia wciąć gacie na podwieczorek.
A rano mila niespodzianka! Krowy znow pokonuja kładke! I co ciekawe- tu znow normalnie chodza same krowy i cielęta, bykow brak..
A z jednej z wiez przyglada nam sie ptaszor. Troche patrzy na nas jak na posiłek….
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Kolejna twierdza w dolinie rzeki Mtkvari, ktora udaje sie nam odnalezc jest Ackuri. Jakis koles przy sklepie koniecznie chce mi opowiedziec jej historie, z ktorej wynika ze budowla ma ponad 1000 lat i zalozyli ją rozbojnicy. Chwile pozniej mowi, ze pilnowala doliny aby karawany z Borżomi do Achalcyche mogly isc spokojnie i zboje na nich nie napadali. Hmmm.. to ci zboje byli w twierdzy czy poza nia? Gosc sie troche zacukal, ale ostatecznie dobrze wybrnal z sytuacji twierdzac, ze zboje to ci, co są akurat po tej drugiej stronie niz my! Trzeba przyznac, ze jest w tym jakas logika
Twierdza lezy na skalistej gorce na obrzezach wsi. Troche przypomina mi jurajskie "orle gniazda" za dawnych dobrych czasow, zanim zrobili im krzywde i upstrzyli barierkami, tablicami, kłódkami albo wogole przerobili na hotele...
Z gory na dol jezdzi linowy wagonik i cos wozi. Albo odbudowuja wieże, albo pozyskuja kamien na chlewiki, jedno z dwojga. I jakos do konca nie udaje sie nam ustalic w ktora strone jezdza kamienie- tzn. chyba w obie..
Do twierdzy wchodzi sie przez niewielki tunel ze schodkami. Potem kawalek trzeba sie wspiac po skale. Mozna wejsc do kazdej z baszt. Spod nog uciekaja jaszczurki.
Przefajne widoki rozciagaja sie na kazda strone
Skala na ktorej stoi twierdza jest pelna roznych wnek, nibyjaskin, wyglada to troche jakby tu tez kiedys bylo skalne miasto!
Nieopodal zamku sa tez ruiny kosciola.
Obecnie jest tam przeprowadzany remont tzn biorac pod uwage zakres prac to raczej ogromna budowa czegos nowego.
Mimo stanu ruiny kosciol zawiera ołtarz
Robimy tez pętelke po Achalcyche, tutejsza twierdza nie nalezy do takich jakie lubimy wiec rzucamy na nia okiem tylko z oddali. Wystarczy.
Potem powoli jedziemy na poludniowy wschod. Wokol klimatyczne skaly, z wysoko polozonymi otworami wnęk, do ktorych nawet jakby sie chcialo to nie ma jak wylezc. Obiecujemy sobie, ze musimy w tym roku zwiedzic przynajmniej jedno skalne miasto. To znaczy “dzikie skalne miasto”, nie jakies cos obarierkowane i obiletowane. Poszukamy jakis takich wsrod traw i chaszcza!
Gdzie nie ma skal to rozciagaja sie bezkresne płowe, stepowe łąki..
Czasem gdzies na wzgorzu pojawi sie jakas ruina- baszta? resztka kosciola?
Zza jednej z gorek miga nam wiezyczka kosciola Muskhi. Od tej strony nie ma jak do niego dojsc- nie ma mostu! Wedlug mapy most jest dopiero za iles kilometrow i potem trzeba wracac sie polnymi drogami z drogiej strony gorki.
Za rzeka, u podnoza gorki (za ktora siedzi kosciol) jest sliczna łączka biwakowa a przy niej jaskinia o sporym wejsciu.
Przy dalszej drodze mamy okazje przekonac sie o wzglednosci znakow drogowych. Pierwszy to znak.. no wlasnie.. dwa w jednym A moze on ma symbolizowac cos unikalnego? Mozna snuc przypuszczenia jak przy wrozbach andrzejkowych Jednym z moich skojarzen byla np. cerkiew
Pozostale dwa znaki stoja przy klimatycznych mostkach i okreslaja nośność owych budowli. Tu mamy most 7 tonowy- czyli na ciezarowki. Skodusia wazy chyba kolo tony, moze poltorej.. Hmmmmm.... moze lepiej nie?
Drugi mostek zaklada dopuszczalna mase udzwigu jedną tone. Właze na jego skraj, ale dalej troche boje sie isc.. Wydaje mi sie, ze jestem za ciezka.. Gdy tak sie przygladam, robie zdjecia, podchodzi miejscowy (koles widzi ze obok stoi skodusia) “Dziewuszka, ale to most nie na samochod! Za wąsko! Tą tone na znaku powiesili, zeby krowy przepedzac pojedynczo!”. Naprawde nie wiem jak te krowy tu przechodza i nie spadna.. Na zdjeciu tego nie widac, ale tak bujajacej sie kladki nigdy wczesniej nie spotkalam. Po dwoch moich krokach miala chyba pol metra odchylu w kazda strone, zdołalam cofnac sie trzymajac drutow. Zwykle na kładkach, rowniez tych gruzinskich, jest boczna poręcz. Tu nie ma... Nie naleze do osob majacych lęk wysokosci, wrecz lubie przestrzen pod stopami.. Ale musialabym miec spora motywacje aby pokonac ta kladke. Ladne zdjecie na srodku taka motywacja nie bylo Wiec pelen szacun dla lokalnych krow! Moze by zrobily kariere w cyrku chodzac po linie albo co?
Drogi lokalne o zmiennej nawierzchni i niezmiennie ladnych widokach
Na nocleg zatrzymujemy sie nad rzeka, niedaleko kosciolka Akhalszeni. Do niego wybierzemy sie jutro ( o ile znajdziemy most )
Poki co stawiamy namiot w cieniu starych drzew, robimy pranie, szykujemy ognicho i cieszymy sie sielskim, cieplym wieczorem wsrod spiewu ptakow, kląskania cykad i plusku rzeki.
Nasza dzisiejsza obiadokolacja- ziemniaczki ze swanska sola! Troche brakuje masełka ale coz zrobic, do sklepu nikt nie poleci
cdn
Twierdza lezy na skalistej gorce na obrzezach wsi. Troche przypomina mi jurajskie "orle gniazda" za dawnych dobrych czasow, zanim zrobili im krzywde i upstrzyli barierkami, tablicami, kłódkami albo wogole przerobili na hotele...
Z gory na dol jezdzi linowy wagonik i cos wozi. Albo odbudowuja wieże, albo pozyskuja kamien na chlewiki, jedno z dwojga. I jakos do konca nie udaje sie nam ustalic w ktora strone jezdza kamienie- tzn. chyba w obie..
Do twierdzy wchodzi sie przez niewielki tunel ze schodkami. Potem kawalek trzeba sie wspiac po skale. Mozna wejsc do kazdej z baszt. Spod nog uciekaja jaszczurki.
Przefajne widoki rozciagaja sie na kazda strone
Skala na ktorej stoi twierdza jest pelna roznych wnek, nibyjaskin, wyglada to troche jakby tu tez kiedys bylo skalne miasto!
Nieopodal zamku sa tez ruiny kosciola.
Obecnie jest tam przeprowadzany remont tzn biorac pod uwage zakres prac to raczej ogromna budowa czegos nowego.
Mimo stanu ruiny kosciol zawiera ołtarz
Robimy tez pętelke po Achalcyche, tutejsza twierdza nie nalezy do takich jakie lubimy wiec rzucamy na nia okiem tylko z oddali. Wystarczy.
Potem powoli jedziemy na poludniowy wschod. Wokol klimatyczne skaly, z wysoko polozonymi otworami wnęk, do ktorych nawet jakby sie chcialo to nie ma jak wylezc. Obiecujemy sobie, ze musimy w tym roku zwiedzic przynajmniej jedno skalne miasto. To znaczy “dzikie skalne miasto”, nie jakies cos obarierkowane i obiletowane. Poszukamy jakis takich wsrod traw i chaszcza!
Gdzie nie ma skal to rozciagaja sie bezkresne płowe, stepowe łąki..
Czasem gdzies na wzgorzu pojawi sie jakas ruina- baszta? resztka kosciola?
Zza jednej z gorek miga nam wiezyczka kosciola Muskhi. Od tej strony nie ma jak do niego dojsc- nie ma mostu! Wedlug mapy most jest dopiero za iles kilometrow i potem trzeba wracac sie polnymi drogami z drogiej strony gorki.
Za rzeka, u podnoza gorki (za ktora siedzi kosciol) jest sliczna łączka biwakowa a przy niej jaskinia o sporym wejsciu.
Przy dalszej drodze mamy okazje przekonac sie o wzglednosci znakow drogowych. Pierwszy to znak.. no wlasnie.. dwa w jednym
A moze on ma symbolizowac cos unikalnego? Mozna snuc przypuszczenia jak przy wrozbach andrzejkowych Jednym z moich skojarzen byla np. cerkiew
Pozostale dwa znaki stoja przy klimatycznych mostkach i okreslaja nośność owych budowli. Tu mamy most 7 tonowy- czyli na ciezarowki. Skodusia wazy chyba kolo tony, moze poltorej.. Hmmmmm.... moze lepiej nie?
Drugi mostek zaklada dopuszczalna mase udzwigu jedną tone. Właze na jego skraj, ale dalej troche boje sie isc.. Wydaje mi sie, ze jestem za ciezka.. Gdy tak sie przygladam, robie zdjecia, podchodzi miejscowy (koles widzi ze obok stoi skodusia) “Dziewuszka, ale to most nie na samochod! Za wąsko! Tą tone na znaku powiesili, zeby krowy przepedzac pojedynczo!”. Naprawde nie wiem jak te krowy tu przechodza i nie spadna.. Na zdjeciu tego nie widac, ale tak bujajacej sie kladki nigdy wczesniej nie spotkalam. Po dwoch moich krokach miala chyba pol metra odchylu w kazda strone, zdołalam cofnac sie trzymajac drutow. Zwykle na kładkach, rowniez tych gruzinskich, jest boczna poręcz. Tu nie ma... Nie naleze do osob majacych lęk wysokosci, wrecz lubie przestrzen pod stopami.. Ale musialabym miec spora motywacje aby pokonac ta kladke. Ladne zdjecie na srodku taka motywacja nie bylo
Wiec pelen szacun dla lokalnych krow! Moze by zrobily kariere w cyrku chodzac po linie albo co?
Drogi lokalne o zmiennej nawierzchni i niezmiennie ladnych widokach
Na nocleg zatrzymujemy sie nad rzeka, niedaleko kosciolka Akhalszeni. Do niego wybierzemy sie jutro ( o ile znajdziemy most
)
Poki co stawiamy namiot w cieniu starych drzew, robimy pranie, szykujemy ognicho i cieszymy sie sielskim, cieplym wieczorem wsrod spiewu ptakow, kląskania cykad i plusku rzeki.
Nasza dzisiejsza obiadokolacja- ziemniaczki ze swanska sola! Troche brakuje masełka ale coz zrobic, do sklepu nikt nie poleci
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Akhalseni jest znaczone na mapie jako dawna wies, ktorej juz nie ma. Tereny sa uzywane pod sianokosy przez ludzi z innych, okolicznych wiosek
Faktycznie nie ma tu zadnych domow. Jest tylko jeden baraczek zrobiony ze starej blaszanej przyczepy.
Udaje sie nam znalezc mostek i przeprawic za rzeke do kosciolka na gorce.
Mozna sie tu zupelnie poczuc jak w Armenii- kosciolek jest otwarty! W innych regionach Gruzji obowiazkowym wyposazeniem tego typu obiektow jest duza kłódka. No coz- duzo ludzi mi mowilo, ze Dzawachetia to taka nie do konca Gruzja
W srodku budynku dominuje zapach swiec i wilgotnego muru. Wszedzie sporo swietych obrazkow. Kabak zawiesza sie wpatrujac w pełgajacy płomien swiecy. Nieruchomieje, a na podswietlonym blaskiem swiecy pyszczku widac wielkie zainteresowanie i zadume.
Czesc postaci przedstawionych na sciennych obrazkach ma charakterystyczne i dosc nietypowe twarze.
Kosciol jest zbudowany z nieregularnych kamieni o roznych kolorach. Nie wiem czy celowo takie dobierali czy przypadkiem tak wyszlo, bo takie mieli pod reka.
Czesc z kamieni jest rzezbiona.
Budynek chyba kiedys byl wiekszy, nieopodal wejscia stoja resztki jakiegos filaru.
Jest tez “oklapniety” krzyz
W polach lezy cos co wyglada jak kamienne poidło dla bydła
Widoki na wszyskie strony sa jednolicie plowe, tylko waski pas wzdluz rzeki daje po oczach zielonoscia!
Ze wzgorza udaje sie wypatrzec jakis budynek na gorkach po przeciwnej stronie drogi (mniej wiecej w srodku zdjecia). Moze tez stepowy kosciolek? Moze baszta? Moze bacowka? Na mapie nie ma tam nic. Zatem trzeba isc sprawdzic!
Mała sciezynka wije sie polami. Wysoko nad nami spiewaja jakies ptaki. Ledwo je widac. Dzwiek jakby wiosenne skowronki skrzyzowac ze skrzeczeniem papugi. A poza tym to normalnie- wszystko sie trzesie od cykad, czasem w oddali zaryczy krowa. Trawa pod butami kruszy sie i zamienia w pyl..
Czasem mozna sie natknac na mniej lub bardziej rozlozona padline
Albo zarloczne kolonie żuczkow gnojarzy, lepiacych kuleczki wieksze od siebie i potem mozolnie wpychajacych je pod gorke.
Sa tez inne stworzenia w kolorach maskujacych
W koncu docieramy pod poszukiwany obiekt. Spory szescian z kamieni. Wejscia brak. W srodku zarosly krzakami. Rozpadliska scian upodobaly sobie węże i jaszczurki.
Gdzies w okolicznych polach lezy jakies stare poidlo. Albo inne zastosowanie mogl miec ten kamulec, wyraznie obrabiany ludzka reka?
Za Aspindza skrecamy w boczna droge, ktora widokowymi serpentynami wspina sie na zbocze.
Odwiedzmy tam wies Khizabawra, z dwoma kosciolami i zrodlem z zespolem kamiennych poidel, miedzy ktorymi woda przeplywa kaskadami.
W plot jednego z kosciolow wmurowane sa fajne rzezby.
Za wsią, w cieniu starych drzew jest tez budynek, ktory poczatkowo bierzemy za kaplice. Dziwi jednak ze jest szczelnie ogrodzony a przed zamknieta furtka siedzi babcia i mowi “zamkniete”. Miejsce to nie daje mi spokoju, obchodze dookola plot i w chaszczu gdzie mnie juz nie widac udaje mi sie go sforsowac. Zaraz za plotem wpadam na kola mlynskie?
Budynek pelni role jakby muzeum, jest poswiecone wojnie z lat 1941-45, w srodku jakies krzesla, stoliki i sciany udekorowane portretami gierojow. Czemu to takie wyzamykane?
Miejsce ma jakas dziwna moc. Albo to zemsta babuszki-strazniczki? Gdy wkladam przez okienko reke aby zrobic kolejne zdjecie- szlag trafia mi aparat.. Zaczerniony podglad, czarne zdjecia. Gasze, włączam, zmieniam baterie.. Dupa… Zdechl.. Bez ostrzezenia, dzialal bez zarzutu.. Az do teraz… Ani nie upadl, ani nim nie uderzylam... Musze wykopac aparat zapasowy… No to sie skonczylo zoomowanie z daleka...
W Saro tez ma byc kosciol. Nie mozemy go znalezc. Pytamy o droge miejscowych, ktorzy obsiedli lokalne zrodlo przystrojone gołąbkiem i narzedziami rolniczymi
Chlopak mowi- za trzecim domem w prawo. Babcia - nie bo trzeba sie cofnac i wzdluz murku jechac. Przechodzacy facet- nieprawda! Dopiero za wsia jest skręt! I zaczynaja sie klocic kto ma racje. Chyba zaraz sie pobiją… Dobra.. Poszukamy sami...Damy rade.. Oddalamy sie, donosne wrzaski zbulwersowanych lokalsow powoli cichną. Wjezdzamy pomiedzy wiejskie zabudowania. Coraz bardziej grzasko.. Koła skodusi miela jakąs paste chyba o wiekszej zawartosci gnojowki niz zwyklego blota. Sprzed maski uciekaja stada gęsi i kaczek. Przy domach maja tu ciekawe piwniczki wsparte na palach. Uliczki sa wąskie, co chwile sie rozgałęziaja. Istny labirynt!
Okazuje sie ze kosciol jest w komplecie wraz z klasztorem pelnym zakonnic, ktore postanawiaja nas oprowadzic. Zapalaja swiatlo w kosciele, opowiadaja pare slow o jego historii, ale ogolnie bardzo trzymaja sie na dystans i odnosze wrazenie, ze nie sa zachwycone naszym przybyciem. Jedna cos wspomina “rzadko odwiedzaja nas turysci” a na twarzy ma wypisane “i dobrze nam z tym!”.
Zabudowania "klasztorne" stoja zaraz obok
Kosciol polozony jest na brzegu urwiska. Pare metrow za nim jest jakby uskok plaskowyzu i skarpa waląca sie mocno w dol…
Przy serpentynach na zjezdzie stoja jeszcze ruiny jakiejs fabryczki. Calkiem mile miejsce na biwak, widac slady ognisk.
Ale my wracamy nad “nasza” rzeke. Pranie gdzies trzeba zrobic. Dzis wiekszy ruch nad rzeką- jakis chlopak wyczynia akrobacje na dwoch koniach. Chyba cos cwiczy, z dala od wzroku rodzny i znajomych, jakies przeskoki z jednego grzbietu konskiego na drugi, jakies zbieranie galezi w biegu, jazde w kucki itp. Jest tez ciezarowka i kilku facetow wybierajacych kamienie z rzeki. Biorac pod uwage rozmach przedsiewziecia to chyba ktos sie buduje. Raczej nie na skalniaczek do ogrodka Przypominaja mi sie opowiesci Aszota: “Kazdy prawdziwy facet potrafi zbudowac dom. Najpierw jedziesz ciezarowka w gory po kamien. Gdy nie masz swojej ciezarowki to pozyczasz od kuzyna lub brata…”. Wieczorem zostajemy sami. Tylko za rzeka blyskaja czasem latarki. Chyba dalej zbieraja siano.. Choc kto ich tam wie…
cdn
Faktycznie nie ma tu zadnych domow. Jest tylko jeden baraczek zrobiony ze starej blaszanej przyczepy.
Udaje sie nam znalezc mostek i przeprawic za rzeke do kosciolka na gorce.
Mozna sie tu zupelnie poczuc jak w Armenii- kosciolek jest otwarty! W innych regionach Gruzji obowiazkowym wyposazeniem tego typu obiektow jest duza kłódka. No coz- duzo ludzi mi mowilo, ze Dzawachetia to taka nie do konca Gruzja
W srodku budynku dominuje zapach swiec i wilgotnego muru. Wszedzie sporo swietych obrazkow. Kabak zawiesza sie wpatrujac w pełgajacy płomien swiecy. Nieruchomieje, a na podswietlonym blaskiem swiecy pyszczku widac wielkie zainteresowanie i zadume.
Czesc postaci przedstawionych na sciennych obrazkach ma charakterystyczne i dosc nietypowe twarze.
Kosciol jest zbudowany z nieregularnych kamieni o roznych kolorach. Nie wiem czy celowo takie dobierali czy przypadkiem tak wyszlo, bo takie mieli pod reka.
Czesc z kamieni jest rzezbiona.
Budynek chyba kiedys byl wiekszy, nieopodal wejscia stoja resztki jakiegos filaru.
Jest tez “oklapniety” krzyz
W polach lezy cos co wyglada jak kamienne poidło dla bydła
Widoki na wszyskie strony sa jednolicie plowe, tylko waski pas wzdluz rzeki daje po oczach zielonoscia!
Ze wzgorza udaje sie wypatrzec jakis budynek na gorkach po przeciwnej stronie drogi (mniej wiecej w srodku zdjecia). Moze tez stepowy kosciolek? Moze baszta? Moze bacowka? Na mapie nie ma tam nic. Zatem trzeba isc sprawdzic!
Mała sciezynka wije sie polami. Wysoko nad nami spiewaja jakies ptaki. Ledwo je widac. Dzwiek jakby wiosenne skowronki skrzyzowac ze skrzeczeniem papugi. A poza tym to normalnie- wszystko sie trzesie od cykad, czasem w oddali zaryczy krowa. Trawa pod butami kruszy sie i zamienia w pyl..
Czasem mozna sie natknac na mniej lub bardziej rozlozona padline
Albo zarloczne kolonie żuczkow gnojarzy, lepiacych kuleczki wieksze od siebie i potem mozolnie wpychajacych je pod gorke.
Sa tez inne stworzenia w kolorach maskujacych
W koncu docieramy pod poszukiwany obiekt. Spory szescian z kamieni. Wejscia brak. W srodku zarosly krzakami. Rozpadliska scian upodobaly sobie węże i jaszczurki.
Gdzies w okolicznych polach lezy jakies stare poidlo. Albo inne zastosowanie mogl miec ten kamulec, wyraznie obrabiany ludzka reka?
Za Aspindza skrecamy w boczna droge, ktora widokowymi serpentynami wspina sie na zbocze.
Odwiedzmy tam wies Khizabawra, z dwoma kosciolami i zrodlem z zespolem kamiennych poidel, miedzy ktorymi woda przeplywa kaskadami.
W plot jednego z kosciolow wmurowane sa fajne rzezby.
Za wsią, w cieniu starych drzew jest tez budynek, ktory poczatkowo bierzemy za kaplice. Dziwi jednak ze jest szczelnie ogrodzony a przed zamknieta furtka siedzi babcia i mowi “zamkniete”. Miejsce to nie daje mi spokoju, obchodze dookola plot i w chaszczu gdzie mnie juz nie widac udaje mi sie go sforsowac. Zaraz za plotem wpadam na kola mlynskie?
Budynek pelni role jakby muzeum, jest poswiecone wojnie z lat 1941-45, w srodku jakies krzesla, stoliki i sciany udekorowane portretami gierojow. Czemu to takie wyzamykane?
Miejsce ma jakas dziwna moc. Albo to zemsta babuszki-strazniczki? Gdy wkladam przez okienko reke aby zrobic kolejne zdjecie- szlag trafia mi aparat.. Zaczerniony podglad, czarne zdjecia. Gasze, włączam, zmieniam baterie.. Dupa… Zdechl.. Bez ostrzezenia, dzialal bez zarzutu.. Az do teraz… Ani nie upadl, ani nim nie uderzylam... Musze wykopac aparat zapasowy… No to sie skonczylo zoomowanie z daleka...
W Saro tez ma byc kosciol. Nie mozemy go znalezc. Pytamy o droge miejscowych, ktorzy obsiedli lokalne zrodlo przystrojone gołąbkiem i narzedziami rolniczymi
Chlopak mowi- za trzecim domem w prawo. Babcia - nie bo trzeba sie cofnac i wzdluz murku jechac. Przechodzacy facet- nieprawda! Dopiero za wsia jest skręt! I zaczynaja sie klocic kto ma racje. Chyba zaraz sie pobiją… Dobra.. Poszukamy sami...Damy rade.. Oddalamy sie, donosne wrzaski zbulwersowanych lokalsow powoli cichną. Wjezdzamy pomiedzy wiejskie zabudowania. Coraz bardziej grzasko.. Koła skodusi miela jakąs paste chyba o wiekszej zawartosci gnojowki niz zwyklego blota. Sprzed maski uciekaja stada gęsi i kaczek. Przy domach maja tu ciekawe piwniczki wsparte na palach. Uliczki sa wąskie, co chwile sie rozgałęziaja. Istny labirynt!
Okazuje sie ze kosciol jest w komplecie wraz z klasztorem pelnym zakonnic, ktore postanawiaja nas oprowadzic. Zapalaja swiatlo w kosciele, opowiadaja pare slow o jego historii, ale ogolnie bardzo trzymaja sie na dystans i odnosze wrazenie, ze nie sa zachwycone naszym przybyciem. Jedna cos wspomina “rzadko odwiedzaja nas turysci” a na twarzy ma wypisane “i dobrze nam z tym!”.
Zabudowania "klasztorne" stoja zaraz obok
Kosciol polozony jest na brzegu urwiska. Pare metrow za nim jest jakby uskok plaskowyzu i skarpa waląca sie mocno w dol…
Przy serpentynach na zjezdzie stoja jeszcze ruiny jakiejs fabryczki. Calkiem mile miejsce na biwak, widac slady ognisk.
Ale my wracamy nad “nasza” rzeke. Pranie gdzies trzeba zrobic. Dzis wiekszy ruch nad rzeką- jakis chlopak wyczynia akrobacje na dwoch koniach. Chyba cos cwiczy, z dala od wzroku rodzny i znajomych, jakies przeskoki z jednego grzbietu konskiego na drugi, jakies zbieranie galezi w biegu, jazde w kucki itp. Jest tez ciezarowka i kilku facetow wybierajacych kamienie z rzeki. Biorac pod uwage rozmach przedsiewziecia to chyba ktos sie buduje. Raczej nie na skalniaczek do ogrodka
Przypominaja mi sie opowiesci Aszota: “Kazdy prawdziwy facet potrafi zbudowac dom. Najpierw jedziesz ciezarowka w gory po kamien. Gdy nie masz swojej ciezarowki to pozyczasz od kuzyna lub brata…”. Wieczorem zostajemy sami. Tylko za rzeka blyskaja czasem latarki. Chyba dalej zbieraja siano.. Choc kto ich tam wie…
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Kolejne kilka dni spedzimy w rejonie Wardzi. Poprzednio bylismy tu przelotem w 2012 roku, jeden nocleg, wizyta w skalnym miescie, w Vanis Kvabebi i tyle. Teraz Vanis Kvabebi miga nam z oddali
Mamy plan pokrecic sie tu kilka dni na spokojnie, pozagladac w wiecej kątow. Mijamy glowne skalne miasto, jedziemy dalej. Skrecamy w boczna doline gdzie lezy klasztor zwany Gorna Wardzia. Nie wiem czy taka jest jego oficjalna nazwa, ale tak nie niego wszyscy tu mowia. Jest zamkniety kosciol w remoncie a dalej chyba zabudowania klasztorne przed ktorymi stoi tabliczka informujaca o zakazie wstepu w kilku jezykach. Dolinka calkiem ladna ale nic tu po nas..
Wracamy do glownej drogi i suniemy w strone wioski Miraszkhani.
Po drodze malutki, otwarty kosciolek pod osypujaca sie skałą. Wnetrze dosc surowe, nie ma prawie zadnego wyposazenia oprocz kilku obrazkow z papieru.
Droga caly czas prowadzi dnem wąwozu, wokol wszedzie sa skalne zbocza o nieraz bardzo fantazyjnych ksztaltach, ni to kopuly cerkwi, ni to grzyby, ni to twarze. Czasem wrecz sie zastanawiamy czy to naturalne formy czy moze ktos im pomogl uformowac sie w ten sposob?
Caly czas towarzysza nam ten otwory jaskin i kolejnych skalnych miast. Spora czesc z nich jest trudno dostepna, otwory prowadzace do wnetrza sa bardzo wysoko. Zeby to na spokojnie wszystko pozwiedzac chyba by trzeba przynajmniej z rok mieszkac w Gruzji i tu przyjezdzac na weekendy, tak jak my włóczymy po Dolnym Slasku po opuszczonych palacykach.. Ogarnac w kilka dni tego sie nie da...
Te nizsze otwory czesto zagospodarowano na pomieszczenia dla bydla, skladziki czy pasieke.
Jedna z jaskin robi wrazenie swoja wielkoscia. Widac tez reke czlowieka- ktos dobudowal jakies murki, byly jakies proby zagospodarowania, acz czy wspolczesne czy sprzed lat to ciezko powiedziec..
Poczatkowo mamy plan jechac do opuszczonej wsi Agara i skalnych kosciolkow pod turecka granica.. Naopowiadali nam o tunelach prowadzacych do skalnych cerkwi zawieszonych nad szumiacymi strumieniami... Ale takie miejsca chyba nigdy nie sa latwo dostepne. Atrakcyjnosc jest zawsze odwrotnie proporcjonalna do latwosci dojazdu.. Taka prawda... I niestety nas ponioslo z tym planowaniem- droga odbijajaca w prawo, czyli w pożądanym przez nas kierunku po pewnym czasie staje sie zdecydowanie nieskodusiowa. Skodusia "wiezdiechod" ale duze kamienie plus spore przewyzszenie sa mieszanka zabojcza... Noc coz... Bedzie powod aby tu wrocic jeszcze raz...
Mostek prowadzacy do wsi Miraszkani
Nocujemy na polu namiotowym pod glownym skalnym miastem, kolo sympatycznej knajpki i cieplych zrodel. Zwykle tak jest, ze nie lubie wracac do miejsc, w ktorych juz bylam. Zwykle miejsca zmieniaja sie na niekorzysc i po latach nie wytrzymuja konfrontacji ze wspomnieniami. Wardzia jest jednak zaprzeczeniem tej reguly- tym razem podoba nam sie tu znacznie bardziej. Po pierwsze jest mniej turystow. 4 lata temu to tu az sie roilo, co chwile wloczyly sie jakies autokary z ktorych wylewal sie tlum. Skalne miasto wygladalo jak mrowisko w ktore ktos wsadzil kij. Teraz turysci tez oczywiscie sa ale chyba 10 razy mniej. I to dziwne bo wtedy byl wrzesien a teraz sierpien! Wiec niby powinno byc na odwrot.
Podswietlone skalne miasto nocna porą
Namiocik stawiamy zaraz przy dawnym przyzrodlanym zewnetrznym baseniku ktory teraz porasta chaszcz.
Obok buja sie na wietrze hamak, sa sznurki na pranie.
Budynek z zrodlami zostal wyremontowany- ale taki remont to ja rozumiem! Walil sie dach to go naprawiono, w srodku przybyly nowe lawki, haczyki na ubrania, cos sie zmienilo w rurkach z ktorych sie leje woda. I tyle. Nie wykafelkowali, nie wypolerowali, nie obili szklem, metalem i cholera wie czym. Nie wymalowali scian na sterylno-bialo. Wciaz sa te fajne malowidla z rogami- na ktorych sie chyba zarowno gra jak i z nich pije. Osiolki z sciennych malowidel tez wygladaja jakby mocno zapodaly sobie wina
Taki remont raduje dusze. Ostatnim razem martwilam sie, ze tak sympatyczne miejsce sie zawali i zniknie. A tu mila niespodzianka. Fakt, ze zmienilo sie to, ze za korzystanie z cieplych kapieli sie placi. Ale 10 zl za 3 dni mozna zainwestowac
Basenik ma bardzo przyjemna temperature. Zwlaszcza wieczorem jak sie wlezie to sie bardzo nie chce wyjsc. Czlowiek by siedzal, plywal, pluskal nogami. Kabaczę jest zachwycone ciepła aromatyczna woda. Chlapie niemilosiernie machajac z radosnym kwikiem wszystkimi konczynami. Niucha noskiem, z zaciekawieniem przyglada sie swoim nozkom zanuzonym w mętej cieczy. Sądny dzien zaczyna sie kiedy postanawiamy ją wyjsc. Az dziw ze sie nie zlatuja ludzie sprawdzac czy nikt nie morduje niemowlęcia… Jedna trzecia ekipy zdecydowanie postanowila przejsc na wodny tryb zycia i nocowac w zrodle… Codziennie wyjscie ze zrodel wyglada tak samo- wynoszenie wierzgajacego tłumoczka na syrenie okretowej W pelni rozumiem jej rozpacz, mnie tez zawsze jest niezwykle smutno opuszczac to przemile miejsce…
W pobliskiej rzece miejscowi łowia rybki za pomoca przyrzadu bedacego skrzyzowaniem wedki i sieci. Wschodnia mysl techniczna zawsze spotyka sie z moich ogromnym podziwem i zachwytem nad nowatorstwem i praktycznoscia
Przez pole namiotowe przewijaja sie rozni turysci, dominuja motocyklisci. Jest Wasia i Sasza, dentysci z Zaporoza. Wszystkim rozdaja wizytowki swojego gabinetu. A nuz jaki Gruzin zapragnalby wyleczyc ząbki na Ukrainie? Nam tez goraco polecaja, ze bedzie to duza oszczednosc ze wzgledu na korzystny dla nas kurs hrywny. Chlopaki przyjechali na motorach, zwiedzili skalne miasto i teraz pija ostro czacze z miejscowymi. Za jakas godzine maja zamiar znow osiodłac swoje maszyny- i jakos noca dojechac do Batumi. Szacuja droge na jakies 7 godzin. Miejscowi im powiedzieli, ze nie ma sie co bac policyjnych alkomatow- najwyzej da sie w łape. To i Ukraincy sie nie boja, zapodajac do baru po kolejna baryłke czaczy. Maja ciekawe koszulki, z napisem “Kosmos bedzie nasz albo niczyj” i obrazek ksiezyca, a na nim motocykl, na ktorym siedzi Taras Szewczenko w kombinezonie kosmonauty. Wasia bardzo narzeka na utrate Krymu, kiedys jezdzili tam co chwile, w koncu maja tak blisko. Teraz wiecej formalnosci, trzeba wyjezdzac ta sama droga ktora sie wjechalo, nie mozna jechac Arabatką, ktora uwielbiali. A i miejscowi patrza na nich jak na wrogow. Byli na wiosne. Ale mowia, ze jest inaczej, ze cos “w powietrzu” sie zmienilo.. Nawet kumple z Symferopola ich nie wpuscili do domu, bo "nie potrzebuja faszystow". A jeszcze trzy lata temu razem pili i jezdzili motorami po plazach, nie bylo pomiedzy nimi podzialow... Narzekam wraz z nimi, bo Polacy to juz calkiem przechlapane z tym Krymem teraz maja…
Chlopaki slowa dotrzymuja, gdy pokazuje sie dno w kolejnej flaszce, zegnaja sie wylewnie z Gruzinami, sa usciski na niedzwiedzia, jakies zapewnienia o braterstwie i "wspolnych korzeniach" , jakies łzy nawet- po czym siadaja na swe rumaki i z rykiem silnikow odjezdzaja, jeden nawet popisuje sie stajac na tylnym kole, co spotyka sie z gromkimi oklaskami zgromadzonych w barze.
Jest para z Polski, studenci. Zachwycaja sie kartami do metra w Tbilisi, ze taaaaakie nowoczesne! Chwalą, ze lot do Gruzji kosztowal ich ponizej 100 zl. Fajnie tak spedzic wakacje i nic nie wydac. Zabrali ze soba 10 pasztetow z Polski i tym zamierzaja sie zywic, tylko chleb kupowac. Minus taki, ze w tej Gruzji nie ma nic ciekawego, a poza tym ludzie niemili. Na stopa faktycznie biora, ale nikt im jeszcze nic nie dał. A liczyli, ze beda dostawac jedzenie i lokalne podarki. Tak pisalo w internecie. Ale zawsze mozna sie troche poopalac i odpoczac. Pozniejszym wieczorem chyba przez godzine okupuja kibel. Włażą razem do jednej kabiny, a ze srodka dobiegaja histeryczne smiechy i jakies wypowiedzi pol po polsku, pol po angielsku, zupelnie bez ładu i skladu. Sugeruje to, ze cos oprocz pasztetow jeszcze z soba zabrali
Jest dwoch sympatycznych Chorwatow, z ktorymi wymieniamy sie interesujacymi miejscowkami i wzajemnie zaznaczamy na mapach ciekawostki. Od nich pierwszych dowiaduje sie smutnej nowiny, ze Kupari ktos kupil i ponoc bedzie to koniec chorwackiego kurortu widmo…
Jest jeszcze Aleks- egzaltowany motocyklista z Petersburga, ktory albo rozplywa sie w zachwytach i siega niebios, albo wpada w otchłan rozpaczy. Cala jego podroz ma charakter strasznie emocjonalny. Poza tym uparł sie jak osioł, zeby gadac do nas po angielsku. Mimo prosb ze strony mojej i Chorwatow- nie odpuszcza. Mam wrazenie, ze upaja sie kazdym angielskim slowem ktore wypowiada. Trąca to naprawde jakims absurdem i musi wygladac komicznie jakby sie ktos przyjrzal z boku. Ja z Chorwatami rozmawiam po rosyjsku, a koles wyraznie na nas wymusza aby mu odpowiadac po angielsku. Toperz cos tam z nim rozmawia, Chorwaci troche tez ale widac ze sie męcza. Na dodatek Aleks co chwile odbiega w bok kilka metrow, wyciaga kamerke na kiju i relacjonuje do niej przebieg rozmowy- co powiedzieli Polacy, co powiedzieli Chorwaci. Juz nie po angielsku. Oczywiscie kazdy temat potwornie wyolbrzymia. My powiedzielismy, ze fajne sa cieple zrodla- do kamerki leci “ze miejsce jest nadzwyczajne, zjawiskowe i kapiel w takowych odmienila zycie moich polskich przyjaciol”. Gdy Chorwat mowil, ze po chinkali w Achalcyche bolal go troche brzuch, petersburscy odbiorcy dowiedza sie, ze w Gruzji mozna sie powaznie zatruc nieprzebadanym miesem i tylko litr czaczy jest w stanie nas uratowac przed smiercia i pasozytami”. No coz.. Dobrze, ze od czasu do czasu leci na strone z ta swoja kamera, mozna wtedy przynajmniej na spokojnie z Chorwatami pogadac.
Rano sie okazuje, ze ktos powiesil na drzewie nóżki..
Na skraju pola stoi biały barak mnichow. Kilka lat temu mieszkali w skalach Vanis Kwabebi. Ale ponoc tu im wygodniej, tam bylo trudniej ogrzac. Maja satelite, wożą sie terenowym pick-upem. Co ciekawe jeden z mnichow nie rozstaje sie z zakonnica, zawsze sa razem, i w aucie, i w baraku, i w knajpie, i podczas kapieli w zrodlach. To chyba pierwszy koedukacyjny klasztor jaki mam okazje spotkac na swej drodze Bycie zakonnica nabiera dla mnie nowego wymiaru- moze to calkiem nieglupi zawód?
Po trzech dniach, kolejnego poranku , znow probujemy zaplacic w knajpce za nasze zarcie, z dzis, wczoraj i przedwczoraj. Kilka porcji chinkali, chaczapuri, herbaty, kawy, kilka litrow domowego wina, no i jeszcze za namiot i zrodla. Obsluga zawsze odklada to na pozniej, a gdy juz prawie sie udaje uregulowac rachunek, to Waża -gospodarz wybiega przed lokal bo akurat przyjechal ktos znajomy i trzeba witac i bawic rozmowa. To nic, ze ja tam kwitne pol godziny. Widac nie tylko nas dotyczy ten proceder, w czasie wertowania zeszytu (w nim sie zapisuje kto co zjadl) wychodzi na jaw, ze kilka dni temu ktos zapodal niezla supre i odjechal bez placenia. Wsrod obslugi robi sie niewesolo, ze ktos nie dopatrzyl a to naprawde niemale pieniadze. Wiec zaczynaja biegac w kolko łapiac sie za glowy, oczywiscie znow zapominajac, ze siedze tam z kasa w łapie i chetnie bym sobie juz poszla gdzie indziej. Potem wlasciciel knajpki wraca, troche uspokojony, gdzies dzwonil, moze udalo sie skontaktowac z ta ekipa? Wraca i zaczyna mi pokazywac zdjecia z roznych imprez ktore sie odbywaly w tym lokalu, a to sylwester, a to chrzciny kuzyna szwagierki bratanicy, a to zimowe kapiele w zrodlach. Aaaaaaaaa!!!!! A ja myslalam, ze to ja nie lubie pospiechu, zamulam bez powodu i wszyscy musza na mnie czekac. W Gruzji jestem demonem szybkosci i pospiechu Ostatecznie udaje sie sprawe zalatwic pomyslnie ostatniego dnia- zwiniety namiot, spakowany majdan i stojaca pod drzwiami skodusia na wlączonym silniku chyba byla twardym argumentem. Waża ostatecznie nie liczy nam za namiot- w koncu tyyle zjedlismy! Milo! Napewno zawsze tu bede chetnie wracac!
Odwiedzamy jeszcze drugie cieple zrodla, polozone troche głab doliny. Jest tam rura sikajaca goraca woda do sadzawki, a wszystko w pieknych naciekach mineralnych.
Kiedys bylo tu cos wiekszego, sa ruiny pelne jakiegos sprzetu, licznikow, pomp, butli.
Tu tez jest zadaszony basenik, z woda na tyle goraca, ze nie mozemy wlozyc do niej calego kabaka. Tylko moczymy jej nozki. Ja chwile plywam, ale chyba to lepsza opcja na chlodne pory roku. Gdy wychodze z tego kotła na upalny, rozprazony sloncem dzien to troche mi sie robi słabo.
Oprocz nas moczy tylki jakas rodzinka z Rosji, ktorzy strasznie sie ciesza, ze droga przez Kazbegi zostala na dniach otwarta. Mieszkaja w rejonie Soczi a w ta strone musieli do Gruzji jechac przez Dagestan i Azerbejdzan! Jak spod ziemi wyrasta tez pan w ciemnych okularach ktory pobiera haracz za wstep do basenu. Kim jest nikt nie wie, ale wszyscy grzecznie placa. A w knajpie mowili, ze te zrodla sa darmowe….
Wszystkim przyglada sie jakis mały ptaszek.. Troche wyglada na piskle ktore wypadlo z jakiegos gniazda i jest lekko zagubione...
cdn
Mamy plan pokrecic sie tu kilka dni na spokojnie, pozagladac w wiecej kątow. Mijamy glowne skalne miasto, jedziemy dalej. Skrecamy w boczna doline gdzie lezy klasztor zwany Gorna Wardzia. Nie wiem czy taka jest jego oficjalna nazwa, ale tak nie niego wszyscy tu mowia. Jest zamkniety kosciol w remoncie a dalej chyba zabudowania klasztorne przed ktorymi stoi tabliczka informujaca o zakazie wstepu w kilku jezykach. Dolinka calkiem ladna ale nic tu po nas..
Wracamy do glownej drogi i suniemy w strone wioski Miraszkhani.
Po drodze malutki, otwarty kosciolek pod osypujaca sie skałą. Wnetrze dosc surowe, nie ma prawie zadnego wyposazenia oprocz kilku obrazkow z papieru.
Droga caly czas prowadzi dnem wąwozu, wokol wszedzie sa skalne zbocza o nieraz bardzo fantazyjnych ksztaltach, ni to kopuly cerkwi, ni to grzyby, ni to twarze. Czasem wrecz sie zastanawiamy czy to naturalne formy czy moze ktos im pomogl uformowac sie w ten sposob?
Caly czas towarzysza nam ten otwory jaskin i kolejnych skalnych miast. Spora czesc z nich jest trudno dostepna, otwory prowadzace do wnetrza sa bardzo wysoko. Zeby to na spokojnie wszystko pozwiedzac chyba by trzeba przynajmniej z rok mieszkac w Gruzji i tu przyjezdzac na weekendy, tak jak my włóczymy po Dolnym Slasku po opuszczonych palacykach.. Ogarnac w kilka dni tego sie nie da...
Te nizsze otwory czesto zagospodarowano na pomieszczenia dla bydla, skladziki czy pasieke.
Jedna z jaskin robi wrazenie swoja wielkoscia. Widac tez reke czlowieka- ktos dobudowal jakies murki, byly jakies proby zagospodarowania, acz czy wspolczesne czy sprzed lat to ciezko powiedziec..
Poczatkowo mamy plan jechac do opuszczonej wsi Agara i skalnych kosciolkow pod turecka granica.. Naopowiadali nam o tunelach prowadzacych do skalnych cerkwi zawieszonych nad szumiacymi strumieniami... Ale takie miejsca chyba nigdy nie sa latwo dostepne. Atrakcyjnosc jest zawsze odwrotnie proporcjonalna do latwosci dojazdu.. Taka prawda... I niestety nas ponioslo z tym planowaniem- droga odbijajaca w prawo, czyli w pożądanym przez nas kierunku po pewnym czasie staje sie zdecydowanie nieskodusiowa. Skodusia "wiezdiechod" ale duze kamienie plus spore przewyzszenie sa mieszanka zabojcza... Noc coz... Bedzie powod aby tu wrocic jeszcze raz...
Mostek prowadzacy do wsi Miraszkani
Nocujemy na polu namiotowym pod glownym skalnym miastem, kolo sympatycznej knajpki i cieplych zrodel. Zwykle tak jest, ze nie lubie wracac do miejsc, w ktorych juz bylam. Zwykle miejsca zmieniaja sie na niekorzysc i po latach nie wytrzymuja konfrontacji ze wspomnieniami. Wardzia jest jednak zaprzeczeniem tej reguly- tym razem podoba nam sie tu znacznie bardziej. Po pierwsze jest mniej turystow. 4 lata temu to tu az sie roilo, co chwile wloczyly sie jakies autokary z ktorych wylewal sie tlum. Skalne miasto wygladalo jak mrowisko w ktore ktos wsadzil kij. Teraz turysci tez oczywiscie sa ale chyba 10 razy mniej. I to dziwne bo wtedy byl wrzesien a teraz sierpien! Wiec niby powinno byc na odwrot.
Podswietlone skalne miasto nocna porą
Namiocik stawiamy zaraz przy dawnym przyzrodlanym zewnetrznym baseniku ktory teraz porasta chaszcz.
Obok buja sie na wietrze hamak, sa sznurki na pranie.
Budynek z zrodlami zostal wyremontowany- ale taki remont to ja rozumiem! Walil sie dach to go naprawiono, w srodku przybyly nowe lawki, haczyki na ubrania, cos sie zmienilo w rurkach z ktorych sie leje woda. I tyle. Nie wykafelkowali, nie wypolerowali, nie obili szklem, metalem i cholera wie czym. Nie wymalowali scian na sterylno-bialo. Wciaz sa te fajne malowidla z rogami- na ktorych sie chyba zarowno gra jak i z nich pije. Osiolki z sciennych malowidel tez wygladaja jakby mocno zapodaly sobie wina
Taki remont raduje dusze. Ostatnim razem martwilam sie, ze tak sympatyczne miejsce sie zawali i zniknie. A tu mila niespodzianka. Fakt, ze zmienilo sie to, ze za korzystanie z cieplych kapieli sie placi. Ale 10 zl za 3 dni mozna zainwestowac
Basenik ma bardzo przyjemna temperature. Zwlaszcza wieczorem jak sie wlezie to sie bardzo nie chce wyjsc. Czlowiek by siedzal, plywal, pluskal nogami. Kabaczę jest zachwycone ciepła aromatyczna woda. Chlapie niemilosiernie machajac z radosnym kwikiem wszystkimi konczynami. Niucha noskiem, z zaciekawieniem przyglada sie swoim nozkom zanuzonym w mętej cieczy. Sądny dzien zaczyna sie kiedy postanawiamy ją wyjsc. Az dziw ze sie nie zlatuja ludzie sprawdzac czy nikt nie morduje niemowlęcia… Jedna trzecia ekipy zdecydowanie postanowila przejsc na wodny tryb zycia i nocowac w zrodle… Codziennie wyjscie ze zrodel wyglada tak samo- wynoszenie wierzgajacego tłumoczka na syrenie okretowej
W pelni rozumiem jej rozpacz, mnie tez zawsze jest niezwykle smutno opuszczac to przemile miejsce…
W pobliskiej rzece miejscowi łowia rybki za pomoca przyrzadu bedacego skrzyzowaniem wedki i sieci. Wschodnia mysl techniczna zawsze spotyka sie z moich ogromnym podziwem i zachwytem nad nowatorstwem i praktycznoscia
Przez pole namiotowe przewijaja sie rozni turysci, dominuja motocyklisci. Jest Wasia i Sasza, dentysci z Zaporoza. Wszystkim rozdaja wizytowki swojego gabinetu. A nuz jaki Gruzin zapragnalby wyleczyc ząbki na Ukrainie? Nam tez goraco polecaja, ze bedzie to duza oszczednosc ze wzgledu na korzystny dla nas kurs hrywny. Chlopaki przyjechali na motorach, zwiedzili skalne miasto i teraz pija ostro czacze z miejscowymi. Za jakas godzine maja zamiar znow osiodłac swoje maszyny- i jakos noca dojechac do Batumi. Szacuja droge na jakies 7 godzin. Miejscowi im powiedzieli, ze nie ma sie co bac policyjnych alkomatow- najwyzej da sie w łape. To i Ukraincy sie nie boja, zapodajac do baru po kolejna baryłke czaczy. Maja ciekawe koszulki, z napisem “Kosmos bedzie nasz albo niczyj” i obrazek ksiezyca, a na nim motocykl, na ktorym siedzi Taras Szewczenko w kombinezonie kosmonauty. Wasia bardzo narzeka na utrate Krymu, kiedys jezdzili tam co chwile, w koncu maja tak blisko. Teraz wiecej formalnosci, trzeba wyjezdzac ta sama droga ktora sie wjechalo, nie mozna jechac Arabatką, ktora uwielbiali. A i miejscowi patrza na nich jak na wrogow. Byli na wiosne. Ale mowia, ze jest inaczej, ze cos “w powietrzu” sie zmienilo.. Nawet kumple z Symferopola ich nie wpuscili do domu, bo "nie potrzebuja faszystow". A jeszcze trzy lata temu razem pili i jezdzili motorami po plazach, nie bylo pomiedzy nimi podzialow... Narzekam wraz z nimi, bo Polacy to juz calkiem przechlapane z tym Krymem teraz maja…
Chlopaki slowa dotrzymuja, gdy pokazuje sie dno w kolejnej flaszce, zegnaja sie wylewnie z Gruzinami, sa usciski na niedzwiedzia, jakies zapewnienia o braterstwie i "wspolnych korzeniach" , jakies łzy nawet- po czym siadaja na swe rumaki i z rykiem silnikow odjezdzaja, jeden nawet popisuje sie stajac na tylnym kole, co spotyka sie z gromkimi oklaskami zgromadzonych w barze.
Jest para z Polski, studenci. Zachwycaja sie kartami do metra w Tbilisi, ze taaaaakie nowoczesne! Chwalą, ze lot do Gruzji kosztowal ich ponizej 100 zl. Fajnie tak spedzic wakacje i nic nie wydac. Zabrali ze soba 10 pasztetow z Polski i tym zamierzaja sie zywic, tylko chleb kupowac. Minus taki, ze w tej Gruzji nie ma nic ciekawego, a poza tym ludzie niemili. Na stopa faktycznie biora, ale nikt im jeszcze nic nie dał. A liczyli, ze beda dostawac jedzenie i lokalne podarki. Tak pisalo w internecie. Ale zawsze mozna sie troche poopalac i odpoczac. Pozniejszym wieczorem chyba przez godzine okupuja kibel. Włażą razem do jednej kabiny, a ze srodka dobiegaja histeryczne smiechy i jakies wypowiedzi pol po polsku, pol po angielsku, zupelnie bez ładu i skladu. Sugeruje to, ze cos oprocz pasztetow jeszcze z soba zabrali
Jest dwoch sympatycznych Chorwatow, z ktorymi wymieniamy sie interesujacymi miejscowkami i wzajemnie zaznaczamy na mapach ciekawostki. Od nich pierwszych dowiaduje sie smutnej nowiny, ze Kupari ktos kupil i ponoc bedzie to koniec chorwackiego kurortu widmo…
Jest jeszcze Aleks- egzaltowany motocyklista z Petersburga, ktory albo rozplywa sie w zachwytach i siega niebios, albo wpada w otchłan rozpaczy. Cala jego podroz ma charakter strasznie emocjonalny. Poza tym uparł sie jak osioł, zeby gadac do nas po angielsku. Mimo prosb ze strony mojej i Chorwatow- nie odpuszcza. Mam wrazenie, ze upaja sie kazdym angielskim slowem ktore wypowiada. Trąca to naprawde jakims absurdem i musi wygladac komicznie jakby sie ktos przyjrzal z boku. Ja z Chorwatami rozmawiam po rosyjsku, a koles wyraznie na nas wymusza aby mu odpowiadac po angielsku. Toperz cos tam z nim rozmawia, Chorwaci troche tez ale widac ze sie męcza. Na dodatek Aleks co chwile odbiega w bok kilka metrow, wyciaga kamerke na kiju i relacjonuje do niej przebieg rozmowy- co powiedzieli Polacy, co powiedzieli Chorwaci. Juz nie po angielsku. Oczywiscie kazdy temat potwornie wyolbrzymia. My powiedzielismy, ze fajne sa cieple zrodla- do kamerki leci “ze miejsce jest nadzwyczajne, zjawiskowe i kapiel w takowych odmienila zycie moich polskich przyjaciol”. Gdy Chorwat mowil, ze po chinkali w Achalcyche bolal go troche brzuch, petersburscy odbiorcy dowiedza sie, ze w Gruzji mozna sie powaznie zatruc nieprzebadanym miesem i tylko litr czaczy jest w stanie nas uratowac przed smiercia i pasozytami”. No coz.. Dobrze, ze od czasu do czasu leci na strone z ta swoja kamera, mozna wtedy przynajmniej na spokojnie z Chorwatami pogadac.
Rano sie okazuje, ze ktos powiesil na drzewie nóżki..
Na skraju pola stoi biały barak mnichow. Kilka lat temu mieszkali w skalach Vanis Kwabebi. Ale ponoc tu im wygodniej, tam bylo trudniej ogrzac. Maja satelite, wożą sie terenowym pick-upem. Co ciekawe jeden z mnichow nie rozstaje sie z zakonnica, zawsze sa razem, i w aucie, i w baraku, i w knajpie, i podczas kapieli w zrodlach. To chyba pierwszy koedukacyjny klasztor jaki mam okazje spotkac na swej drodze
Bycie zakonnica nabiera dla mnie nowego wymiaru- moze to calkiem nieglupi zawód?
Po trzech dniach, kolejnego poranku , znow probujemy zaplacic w knajpce za nasze zarcie, z dzis, wczoraj i przedwczoraj. Kilka porcji chinkali, chaczapuri, herbaty, kawy, kilka litrow domowego wina, no i jeszcze za namiot i zrodla. Obsluga zawsze odklada to na pozniej, a gdy juz prawie sie udaje uregulowac rachunek, to Waża -gospodarz wybiega przed lokal bo akurat przyjechal ktos znajomy i trzeba witac i bawic rozmowa. To nic, ze ja tam kwitne pol godziny. Widac nie tylko nas dotyczy ten proceder, w czasie wertowania zeszytu (w nim sie zapisuje kto co zjadl) wychodzi na jaw, ze kilka dni temu ktos zapodal niezla supre i odjechal bez placenia. Wsrod obslugi robi sie niewesolo, ze ktos nie dopatrzyl a to naprawde niemale pieniadze. Wiec zaczynaja biegac w kolko łapiac sie za glowy, oczywiscie znow zapominajac, ze siedze tam z kasa w łapie i chetnie bym sobie juz poszla gdzie indziej. Potem wlasciciel knajpki wraca, troche uspokojony, gdzies dzwonil, moze udalo sie skontaktowac z ta ekipa? Wraca i zaczyna mi pokazywac zdjecia z roznych imprez ktore sie odbywaly w tym lokalu, a to sylwester, a to chrzciny kuzyna szwagierki bratanicy, a to zimowe kapiele w zrodlach. Aaaaaaaaa!!!!! A ja myslalam, ze to ja nie lubie pospiechu, zamulam bez powodu i wszyscy musza na mnie czekac. W Gruzji jestem demonem szybkosci i pospiechu
Ostatecznie udaje sie sprawe zalatwic pomyslnie ostatniego dnia- zwiniety namiot, spakowany majdan i stojaca pod drzwiami skodusia na wlączonym silniku chyba byla twardym argumentem. Waża ostatecznie nie liczy nam za namiot- w koncu tyyle zjedlismy! Milo! Napewno zawsze tu bede chetnie wracac!
Odwiedzamy jeszcze drugie cieple zrodla, polozone troche głab doliny. Jest tam rura sikajaca goraca woda do sadzawki, a wszystko w pieknych naciekach mineralnych.
Kiedys bylo tu cos wiekszego, sa ruiny pelne jakiegos sprzetu, licznikow, pomp, butli.
Tu tez jest zadaszony basenik, z woda na tyle goraca, ze nie mozemy wlozyc do niej calego kabaka. Tylko moczymy jej nozki. Ja chwile plywam, ale chyba to lepsza opcja na chlodne pory roku. Gdy wychodze z tego kotła na upalny, rozprazony sloncem dzien to troche mi sie robi słabo.
Oprocz nas moczy tylki jakas rodzinka z Rosji, ktorzy strasznie sie ciesza, ze droga przez Kazbegi zostala na dniach otwarta. Mieszkaja w rejonie Soczi a w ta strone musieli do Gruzji jechac przez Dagestan i Azerbejdzan! Jak spod ziemi wyrasta tez pan w ciemnych okularach ktory pobiera haracz za wstep do basenu. Kim jest nikt nie wie, ale wszyscy grzecznie placa. A w knajpie mowili, ze te zrodla sa darmowe….
Wszystkim przyglada sie jakis mały ptaszek.. Troche wyglada na piskle ktore wypadlo z jakiegos gniazda i jest lekko zagubione...
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Pudelek pisze:Hmmm.. zwykle sierp z tego symbolu chyba nie mial piłki?
to jest fragment godła ZSRR. Na nim sierp i młot był własnie na tle kuli ziemskiej
ale taki z piłką???
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Kolejnego dnia odwiedzamy Tmogvi. Odbijajac w boczna droge zauwazamy wodospad utworzony przez kolejne cieple, mineralne zrodlo. Kaskada jest zupelnie niewidoczna z glownej szosy i nie skrecajac w bok kazdy ją przegapi. A naprawde robi wrazenie. Narosłe bulwy o rażących kolorach w ktorych dominuje pomaranczowy, przeplatany czerwienia i zielenia. Po tym ciurka woda. Nie ma jak podejsc, najpierw trzeba by sforsowac rzeke, ktore jest tu dosyc gleboka. Od strony szosy jest zjazd do jakiegos mini zakladu przemyslowego, ni to przepompownia, ni to co.. Basenikow nie ma, sa jakies baniaki, rury. Wodospad wyplywa z okolic tego zakladu.
Idziemy poszukac skalnego miasta. W oddali widac jego otwory. Tym razem kładka jest 12 tonowa!
Przy szosie stoi tabliczka informujaca o skalnym miescie, acz potem nie ma nawet sciezki. Trzeba przełazic przez płoty i prawie torowac sobie droge maczeta przez chaszcz. Albo my idziemy do jakiegos innego skalnego miasta?. Czemu akurat do tego ustawili kierunkowskaz?
W skalach jest wykutych kilkanascie pieczar, przechodzi sie z jednej do drugiej waskimi korytarzykami lub okienkami. Oczywiscie jestesmy tu sami. Ktos jednak czasem tu bywa - widac slady ogarkow swiec.
Potem planujemy dotrzec do twierdzy. Polozona jest na skalistej gorze, ktora pionowymi scianami opada do rzeki. Z drogi miejsce zdaje sie byc zupelnie niedostepne.
Kiedys, ponoc z poziomu rzeki prowadzil na gore tunel wykuty w skalach. Przetrwaly chyba jakies jego fragmenty, widac nad lustrem wody jakies schodki, wyzej jakies murki opadajace ostro w dol i przyczepione do skal...
Postanawiamy obejsc gore z drugiej strony. W tym celu przełazimy przez klimatyczna, chybotliwa kładke. Tym razem przeznaczona dla ruchu chyba wyłącznie pieszego.
Zaraz za mostkiem sa dziwne bialo-szare skaly zbudowane jakby ze żwirku pozlepianego błotem
Kabak mimo ciaglego smarowania kremami z wysokim filtrem brązowieje w oczach. Jeszcze nas nie wypuszcza z tego kraju i stwierdzą, ze chcemy przemycic do Polski Gruziniątko Juz kilka osob pytalo- “czemu tak malemu dziecku farbujecie wloski? U was w kraju tak sie robi?”. No tak, czarne oczka, smagły pyszczek i ta jasna czupryna do tego pasuje jak kwiatek do kozucha No wiec z racji takich roznych spraw dzis po raz kolejny wedrujemy z parasolem.
Wiele razy slyszalam, ze parasol w gorach to wielki obciach- ale chyba tylko w czasie deszczu!
Stepowymi gorami pniemy sie dalej.
Zamek od tej strony okazuje sie byc calkiem dostepny!
Aby dotrzec do wnetrza murow i baszt trzeba sie troche wspiąć wiec dalej ide sama. Ze zdjecia skala sie wydaje pionowa ale jest sciezka, ktora wchodzi lagodniej od prawej strony.
Toperz zostaje z kabakiem w kamiennej bramie. Napredce sklecona zabawka cieszy sie wielkim zainteresowaniem.
Potem siedzimy dlugo przy drodze gapiac sie na wąwoz, na uskok plaskowyzu, na szose w dolinie, ktora smigaja auta, na szemrzaca gdzies w dole rzeke.
Fajnie stad widac dziwne skaly po drugiej stronie drogi,ktore wygladaja jak zastygla lawa.
Jakies kolejne skalne miasta wylonily sie zza wzgorz.
Jest tez skala o sporym pęknieciu ktora nazwalismy “dupa słonia”.
A tu druga ciut podobna.
Fajny kosciolek widac tez w oddali. To chyba juz nie Tmogvi? To chyba Nokalevi..
Nikogo dzis nie spotkalismy na wycieczce. Pusto, cicho.. A rzut beretem od Wardzi…
A to wioska, do ktorej planujemy dostac sie jutro! (ta na na gorze)
cdn
Idziemy poszukac skalnego miasta. W oddali widac jego otwory. Tym razem kładka jest 12 tonowa!
Przy szosie stoi tabliczka informujaca o skalnym miescie, acz potem nie ma nawet sciezki. Trzeba przełazic przez płoty i prawie torowac sobie droge maczeta przez chaszcz. Albo my idziemy do jakiegos innego skalnego miasta?. Czemu akurat do tego ustawili kierunkowskaz?
W skalach jest wykutych kilkanascie pieczar, przechodzi sie z jednej do drugiej waskimi korytarzykami lub okienkami. Oczywiscie jestesmy tu sami. Ktos jednak czasem tu bywa - widac slady ogarkow swiec.
Potem planujemy dotrzec do twierdzy. Polozona jest na skalistej gorze, ktora pionowymi scianami opada do rzeki. Z drogi miejsce zdaje sie byc zupelnie niedostepne.
Kiedys, ponoc z poziomu rzeki prowadzil na gore tunel wykuty w skalach. Przetrwaly chyba jakies jego fragmenty, widac nad lustrem wody jakies schodki, wyzej jakies murki opadajace ostro w dol i przyczepione do skal...
Postanawiamy obejsc gore z drugiej strony. W tym celu przełazimy przez klimatyczna, chybotliwa kładke. Tym razem przeznaczona dla ruchu chyba wyłącznie pieszego.
Zaraz za mostkiem sa dziwne bialo-szare skaly zbudowane jakby ze żwirku pozlepianego błotem
Kabak mimo ciaglego smarowania kremami z wysokim filtrem brązowieje w oczach. Jeszcze nas nie wypuszcza z tego kraju i stwierdzą, ze chcemy przemycic do Polski Gruziniątko
Juz kilka osob pytalo- “czemu tak malemu dziecku farbujecie wloski? U was w kraju tak sie robi?”. No tak, czarne oczka, smagły pyszczek i ta jasna czupryna do tego pasuje jak kwiatek do kozucha No wiec z racji takich roznych spraw dzis po raz kolejny wedrujemy z parasolem.
Wiele razy slyszalam, ze parasol w gorach to wielki obciach- ale chyba tylko w czasie deszczu!
Stepowymi gorami pniemy sie dalej.
Zamek od tej strony okazuje sie byc calkiem dostepny!
Aby dotrzec do wnetrza murow i baszt trzeba sie troche wspiąć wiec dalej ide sama. Ze zdjecia skala sie wydaje pionowa ale jest sciezka, ktora wchodzi lagodniej od prawej strony.
Toperz zostaje z kabakiem w kamiennej bramie. Napredce sklecona zabawka cieszy sie wielkim zainteresowaniem.
Potem siedzimy dlugo przy drodze gapiac sie na wąwoz, na uskok plaskowyzu, na szose w dolinie, ktora smigaja auta, na szemrzaca gdzies w dole rzeke.
Fajnie stad widac dziwne skaly po drugiej stronie drogi,ktore wygladaja jak zastygla lawa.
Jakies kolejne skalne miasta wylonily sie zza wzgorz.
Jest tez skala o sporym pęknieciu ktora nazwalismy “dupa słonia”.
A tu druga ciut podobna.
Fajny kosciolek widac tez w oddali. To chyba juz nie Tmogvi? To chyba Nokalevi..
Nikogo dzis nie spotkalismy na wycieczce. Pusto, cicho.. A rzut beretem od Wardzi…
A to wioska, do ktorej planujemy dostac sie jutro! (ta na na gorze)
cdn
"ujrzałam kiedyś o świcie dwie drogi, wybrałam ta mniej uczęszczaną. Cała reszta jest wynikiem tego, że ją wybrałam"
na wiecznych wagarach od życia..
na wiecznych wagarach od życia..
Kto jest online
Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 58 gości