Forum FAQ Szukaj Użytkownicy Rejestracja Statystyki Profil Zaloguj Albumy Kontakt

Poprzedni temat «» Następny temat

Między Jesionikami

Autor Wiadomość
Pudelek


Dołączył: 08 Lip 2013
Posty: 8277
Skąd: Oberschlesien
Wysłany: 2017-03-02, 19:34   Między Jesionikami

W ostatni weekend lutego wybrałem się na narty i postanowiłem przy okazji zajrzeć samochodowo w kilka miejsc wśród czeskich Jesioników. Tych już mi znanych, jak i tych, w których jeszcze nie byłem.

Na początku podjeżdżamy pod sanktuarium Marii Panny Pomocnej (Maria Hilf) w Zlatych Horach (Zuckmantel). A tam piękna zima! W nocy padał śnieg i cała okolica wygląda wręcz bajkowo - świeżutki puch i słońce! Co za niespodzianka!


Sanktuarium wybudowano w latach 90., poprzednie komuniści wysadzili w powietrze w 1973 roku. To nie była odbudowa, powstał zupełnie nowy obiekt w niczym nie przypominającym starego. Dlaczego nie pokuszono się o rekonstrukcję oryginału? Wielka szkoda, bo współczesna bryła nie zachwyca (przynajmniej mnie).


(Wieczorem okazało się, iż fotografowałem umazanym obiektywem, co widać na wielu zdjęciach :| ).

Wnętrze kościoła także nie powala. I wydaje się małe.


Zasypane drewniane schody prowadzą w dół do...


...kapliczki ze źródełkiem, która jako jedyna przetrwała likwidację z okresu Czechosłowacji. Obok postawiono nowy krzyż powstały z resztek zniszczonych krucyfiksów.



Na parkingu zaczęły pojawiać się pierwsze samochody: dwa na opolskich blachach i jeden czeski. Ci z opolskiego poszli nabrać świętej wody do plastikowej butli, z kolei Czesi założyli biegówki i ruszyli w góry. Różne są priorytety na sobotnie południa.

Po opuszczeniu lasu widać, że śnieg nie utrzyma się zbyt długo, ale i tak tutaj jeszcze króluje biel.


W Mnichovie (Einsiedel) widzę przy drodze piękny pomnik poległych, przy którym nie mógłbym nie stanąć!


Wybudowano go w 1923 roku, a autorem jest Josef Obeth z Mikulovic. Był on dość płodnym artystą, znanych jest około 160 jego dzieł. Specjalizował się w rzeźbach, tablicach pamiątkowych i właśnie pomnikach poległych, których wyszło spod jego ręki 31, czego tylko 8 nie przetrwało do dzisiaj.

Z tyłu cmentarz, który wygląda jak po przejściu wichury.


Obok strzela w niebo wieża kościoła z 1716 roku, przebudowanego potem na neogotyk.


Mnichov jest obecnie częścią Vrbna pod Pradědem i... enklawą. Sam w przeszłości należał do dolnośląskiego Księstwa Nyskiego, a otoczony jest ze wszystkich stron ziemiami górnośląskiego Śląska Opawskiego.

To jednak pozostaje za nami, bo wjeżdżamy na Morawy. Mijamy kilka wiosek obleganych przez narciarzy - na pewno się cieszą ze świeżego opadu.

Kręta droga prowadzi przez Novą Ves (Neudorf) aż na łąki górujące nad miejscowością. Mieści się tam ośrodek dla miłośników biegówek i wypasiona wieża widokowa z 2014 roku, wysoka na 27 metrów.


Swoją drogą ciekawe ile jest w Republice Czeskiej takich wież? Bardzo rzadko zdarza się wizyta w terenie, abym jakiejś nie spotkał.

A wieża rzeczywiście jest "na bogato" - posiada dwie toalety, kącik zabaw dla dzieci, niewielkie muzeum strażackie, wystawę geologiczną i historyczną. Wstęp darmowy, lecz w określonych godzinach.


Z góry widać ośnieżoną grań Wysokiego Jesionika. Pradziad schowany, na pierwszym planie prezentuje się Vysoká hole (Hohe Heide).


Obok mnie jakaś para Czechów kłóci się o politykę. Staram się nie zwracać na nich uwagi, lecz nagle kobieta w starszym wieku pyta, czy jestem towarzyszem jej adwersarza.
- Nie, nie - uśmiecham się. - Przyjechałem z Polski.
Babka coś zaczyna mówić, lecz facet jej przerywa.
- Ja też urodziłem się w Polsce. Na Wołyniu.
- Pan jest Czechem? - dopytuję się niepewnie.
- Tak, jestem Czechem z Wołynia - mówi radośnie mężczyzna.
Kurczę, co za spotkanie! Wiedziałem oczywiście, iż żyli tam Czesi, ale nigdy nie miałem okazji żadnego poznać!

Czeskie osadnictwo w tamtym rejonie zaczęło się w połowie XIX wieku, kiedy to car rosyjski chętnie przyjmował u siebie osoby chcące opuścić biedne regiony państwa Habsburgów. W okresie międzywojennym polskie spisy notowały prawie 30 tysięcy osób posługujących się na co dzień językiem czeskim.

Kobieta od dyskusji politycznej znika i zostajemy na górze sami. Mój rozmówca urodził się na Kresach w okresie okupacji niemieckiej i niedługo tam mieszkał. W czasie rzezi Ukraińcy zamordowali dwóch członków jego rodziny.
Jego brat, który odwiedził rodzinną miejscowość w latach 70. (niechętnie, więc chyba to nie był jego pomysł), był tak wystraszony, że nawet nie opuścił taksówki.
- A teraz przed banderowcami klęka cała Europa - rzuca zdegustowany Czech.
Po wojnie przesiedlono ich na tereny poniemieckie w okolice Osoblahy. Żył tam to 1987 roku, kiedy to uciekł do Austrii, a następnie do Stanów Zjednoczonych.
- Ale nie podobała mi się ta ichniejsza demokracja, wróciłem - dodaje znowu uśmiechnięty.

Pani, która zapoczątkowała naszą "znajomość", tłumaczyła jakimś ludziom, że najgorsze co spotkało Czechów to inwazja wojsk Układu Warszawskiego w 1968 roku. No i Wołyniak się wtrącił.
- A przecież wtedy zginęło tylko 100 osób. To tragedia, ale zdarzały się znacznie większe! W czasie rządów hitlerowców ofiar było 300 tysięcy! Gdy z Czechosłowacji wypędzano Niemców to zabito ich 20 tysięcy. Ale o tym się nie mówi! Za to wypomina się Rosjanom setkę ofiar!
- U nas był stan wojenny.
- Wiem, Jaruzelski. Ile osób zginęło?
- Około pięćdziesięciu.
- To jeszcze mniej niż za inwazji.
Z jednej strony racja, z drugiej strony to przecież nie takie proste i czarno-białe. Dla ludzi, którzy nie pamiętają czasów wojny, właśnie stłamszenie Praskiej Wiosny mogło być najgorszym wspomnieniem swojego życia...

Kresowiak spojrzał na mnie i mówi dalej:
- W Polsce to też nie lubią Rosjan. Za Katyń! 20 tysięcy oficerów zabito.
"Chyba nie tylko za Katyń" - pomyślałem, ale nie przerywałem.
- W czasie wojny polsko-bolszewickiej w polskich obozach zmarło 40 tysięcy rosyjskich jeńców - kontynuuje. - Znacznie więcej niż w Katyniu! Ale o tym też nikt nie mówi i nie pamięta.
Jest takie hasło: Gdzieś bije dzwon, ale nie wiadomo gdzie. Kwestia śmierci radzieckich (bo przecież mieszanka narodowościowa to była duża) jest często wykorzystywana przez propagandę rosyjską jako swoisty "anty-Katyń". Trudno jednak porównywać zaplanowane masowe morderstwo z ofiarami epidemii, chorób i trudnych warunków w ośrodkach jenieckich.
- U was rząd też był zawsze antyrosyjski. Niemcy zabili miliony Polaków, a nie ma do nich tak dużej niechęci.
- Teraz mamy rząd, który mówi, że i Rosja jest zła i Niemcy są złe. Unia też jest zła. Ale pieniądze unijne są dobre - śmieje się.
- No tak, bo jeszcze wam je dają - kiwa głową.
Tematykę stosunków międzynarodowych kończy konkluzja o rosyjskiej i amerykańskiej polityce. Rosja się wszystkich boi, więc ciągle kogoś straszą użyciem siły. Amerykanie mówią o pokoju, więc wpychają swoje wojska gdzie tylko się da.
- A pieniążki niech płyną do Waszyngtonu, wtedy jest prawdziwa demokracja - dochodzimy do tej samej konkluzji :D . - Taka właśnie jest polityka!

Następnie zeszło na gospodarkę.
- Czechy były zawsze wysoko uprzemysłowione - słyszę. To prawda i to od dawna; Korona św. Wacława stanowiła najbardziej zindustrializowaną część Austro-Węgier. - Na Polaków patrzyli jak na żebraków. A teraz? U nas wszystkie zakłady się zamyka, a u was otwiera!
Jestem pewien, że nad Wisłą wiele osób myśli dokładnie odwrotnie o otwieraniu i zamykaniu ;) .
- Jak jadę do domu do Osoblahy, to przez Polskę, bo mam bliżej. I zawsze towary spożywce kupuję w Polsce, nie w Czechach. Nie chcę dać zarobić Czechom! Polska spożywka jest tańsza i smaczniejsza.
- Piwo też woli pan czeskie? - zadaję podstępne pytanie.
- Niee... piwa w ogóle nie piję.
Hmm. Podejrzane.

Gadalibyśmy tak pewnie kolejne pół godziny, ale w końcu facet stwierdził, że musi się zbierać. Lubię takie dyskusje.

Pożegnaliśmy się i ja tymczasem zrobiłem jeszcze kilka zdjęć...



W oddali widać dwa niewielkie kopce - to oddalone o 20 kilometrów wygasłe wulkany Velký Roudný (Alter Rautenberg - na lewo) i Malý Roudný (Junger Rautenberg).


Po zejściu na powierzchnię jeszcze raz widzę wołyńskiego Czecha, gdy trąbi i macha na "do widzenia" ;) .

Zjeżdżamy w dół do wiochy Horní Moravice (Ober Mohrau). Na skrzyżowaniu błyszczy w słońcu kolejny piękny pomnik poległych ze złotym orłem. Wygląda wręcz jak nowy.


Niewiele się pomyliłem - zrekonstruowano go w 2016 roku, po tym jak w okresie komunizmu został "przekwalifikowany" na pomnik wyzwolicielskiej Armii Czerwonej. Prace współfinansowało Ministerstwo Obrony. W Polsce w myśl projektowanej ustawy zapewne zostałby uznany za symbol militaryzmu.


Kilka najbliższych kilometrów to slalom między zamarzniętymi zaspami zajmującymi czasem pół szosy. Wygląda na to, iż leżą tak od początku zimy i nikt nawet nie próbował ich usuwać!

Rýmařov (Römerstadt) jest najbardziej wysuniętym na zachód miastem kraju morawsko-śląskiego. Granice administracyjne poprowadzono tu dziwnie, bo znacznie bliżej do Ołomuńca niż Ostrawy.

Najcenniejszy zabytek to "kaplica w Lipkach", jak nazywany jest kościół Nawiedzenia MP. Powstał na początku XVIII wieku - z zewnątrz nieco się sypie, w środku podobno ma cenne barokowe wnętrza.


Rynek Rýmařova jest mieszaniną starych i nowych domów. Jak zazwyczaj w sobotnie popołudnia hula po nim głównie wiatr.


Ładny ratusz łączy w sobie kilka gatunków architektonicznych - postawiono go w 17. stuleciu na podstawie starszej konstrukcji i kilka razy przebudowywano.


Jedyny market na rynku zachęca do zakupów gruszkami ;) .


Kilkaset metrów dalej znajduje się dawne centrum Rýmařova - Hrádek. Na początku XIII wieku wzniesiono tu drewniany gród, zabezpieczony fosą i palisadą. Wkrótce potem podczas kolonizacji niemieckiej pod jego obronnym bokiem założono miasto. Gród rozbudowano w zamek i spłonął on z całą osadą w 1405 roku.

Obecnie teren jest chroniony jako pamiątka archeologiczna, a dookoła ułożono różne kamienie - plenerową wystawę geologiczną.


Tuż obok działa atrakcja całkiem współczesna - browar restauracyjny :) . Biorę na wynos półtoralitrową butelkę.


W dzielnicy Janovice (Janowitz) przetrwały nie ruiny, ale cały zamek-pałac.


Powstał w miejscu gotyckiej twierdzy. Kilkukrotnie przebudowany, ostatni raz w XIX wieku. Do 1937 roku był w rękach rodu Harrach, a potem do końca wojny mieszkała tutaj pani Rosty-Forgách, żona węgierskiego dyplomaty.


Główna brama i most nad Podolským potokiem.


W 1945 majątek skonfiskowało państwo. Część wyposażenia udało się wywieźć na Węgry, większość rozkradziono. Przez krótki czas funkcjonowało w środku archiwum, lecz dzisiaj niemal cały stoi pusty i niszczeje. Wyremontowana jest tylko niewielka część z wieżą, zajmowaną przez urząd miasta.


Boczne skrzydła wyglądają dużo gorzej, choć podobno ogólnie jest nadal w dość dobrym stanie.



Odnowiono natomiast dawną część mieszkalną służby - a przynajmniej na taką ona wygląda.



Być może mieszkali w niej także pracownicy pałacowego browaru, z którego zabudowaniami się styka. Piwo warzono w Janovicach już w 16. stuleciu w skrzydle gospodarskim, a osobne budynki są chyba z XIX wieku. Ostatni chmielowy napój opuścił mury w 1946 roku...



Położenie nad potokiem nie było zatem przypadkowe...
 
 
gar 

Dołączył: 06 Sty 2016
Posty: 834
Skąd: Orzegów
Wysłany: 2017-03-03, 08:24   

Kaplicę w Lipkach warto zobaczyć w środku - bardzo ciekawa. Podobnie jak zamek w Janovicach jest udostępniona do zwiedzania w sezonie w określonych dniach i godzinach (kaplica częściej, zamek rzadziej).
 
 
Pudelek


Dołączył: 08 Lip 2013
Posty: 8277
Skąd: Oberschlesien
Wysłany: 2017-03-03, 09:02   

Wiem, pisało na tablicy, ale to wszystko w sezonie. Do kwietnia to w Czechach prawie nic nie można obejrzeć, bo pozamykane.
_________________
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
 
 
R0BERT 

Dołączył: 09 Lut 2015
Posty: 279
Skąd: Śląsk, ten wyżej.
Wysłany: 2017-03-03, 21:17   

Nic nie wyrzygałeś o idiotycznych czeskich katolach ? Czy może tam są mniej idiotyczni niż polscy ?
_________________
"Michnik jest manipulatorem. To jest człowiek złej woli, kłamca. Oszust intelektualny."
 
 
Dobromił 


Dołączył: 09 Lip 2013
Posty: 14274
Wysłany: 2017-03-06, 14:27   

Pudelek napisał/a:
Obok strzela w niebo wieża kościoła z 1716 roku, przebudowanego potem na neogotyk.


Na pierwsze pół rzutu oka wygląda jak kościół na żywieckim cmentarzu :o-o :)
_________________
Decyzją administracji Dobromił otrzymał nagany :
- za obraźliwą formę wypowiedzi oraz ironizowanie na temat innych użytkowników forum
- za niecytowanie w postach wypowiedzi, do których się odnosi
- za relację przypisaną do niewłaściwego działu
 
 
Pudelek


Dołączył: 08 Lip 2013
Posty: 8277
Skąd: Oberschlesien
Wysłany: 2017-03-06, 16:44   

R0BERT napisał/a:
Nic nie wyrzygałeś o idiotycznych czeskich katolach ? Czy może tam są mniej idiotyczni niż polscy ?

cięzko ich znaleźć. Możliwe, że wszyscy wyjechali już do Polski.

Dobromił napisał/a:
Na pierwsze pół rzutu oka wygląda jak kościół na żywieckim cmentarzu

te wszystkie kościoły neogotyckie są do siebie podobne :D Ojciec zawsze mówił, że kościół w Uppsali jest niemal identyczny jak ten w Rybniku i miał rację ;)
_________________
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
 
 
Dobromił 


Dołączył: 09 Lip 2013
Posty: 14274
Wysłany: 2017-03-06, 16:50   

Pudelek napisał/a:
te wszystkie kościoły neogotyckie są do siebie podobne


Jest to "ładne" podobieństwo. Podobieństwo współczesnej "sztuki" sakralnej jest trochę inne ...
_________________
Decyzją administracji Dobromił otrzymał nagany :
- za obraźliwą formę wypowiedzi oraz ironizowanie na temat innych użytkowników forum
- za niecytowanie w postach wypowiedzi, do których się odnosi
- za relację przypisaną do niewłaściwego działu
 
 
Pudelek


Dołączył: 08 Lip 2013
Posty: 8277
Skąd: Oberschlesien
Wysłany: 2017-03-06, 17:01   

Jest. Zazwyczaj są podobnie szpetne.
_________________
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
 
 
Dobromił 


Dołączył: 09 Lip 2013
Posty: 14274
Wysłany: 2017-03-06, 17:08   

Szpetne, ogromne, odpychające, bez wartości artystycznej.

Ciekawe czy prawo Pana Ministra pozwala też na barbarzyńskie wycinanie drzew ozdobionych kapliczkami ?
_________________
Decyzją administracji Dobromił otrzymał nagany :
- za obraźliwą formę wypowiedzi oraz ironizowanie na temat innych użytkowników forum
- za niecytowanie w postach wypowiedzi, do których się odnosi
- za relację przypisaną do niewłaściwego działu
 
 
Piotrek 


Wiek: 48
Dołączył: 06 Lip 2013
Posty: 10830
Skąd: Żywiec-Sienna
Wysłany: 2017-03-06, 18:53   

W sumie niezła myśl :-)
Takie ładne dęby przy drodze obok mnie (Leśnianka, na pewno wiesz) wycięli, a gdyby wcześniej na nich porozwieszać kapliczki albo nawet drogę krzyżową to kto wie, może nadal by sobie rosły.

Na terenie sanktuarium Marii Panny Pomocnej jest też źródełko, z którego mój Stasiek z radością napełniał kubki oczekującym ludziom :)
Ale kasy za usługę nie brał, wolontariusz jeden :D
 
 
Pudelek


Dołączył: 08 Lip 2013
Posty: 8277
Skąd: Oberschlesien
Wysłany: 2017-03-07, 10:54   

Piotrek napisał/a:
Ale kasy za usługę nie brał, wolontariusz jeden

w Polsce uznano by go za dziwnego - taka strata :lol
_________________
Staliśmy nad przepaścią, ale zrobiliśmy wielki krok naprzód!
 
 
Pudelek


Dołączył: 08 Lip 2013
Posty: 8277
Skąd: Oberschlesien
Wysłany: 2017-03-07, 15:30   

Na zachód od Rýmařova znajduje się wioska Klepáčov (Kleppel), otoczona ze wszystkich stron przez CHKO Jeseníky. Aż do II wojny światowej była normalną miejscowością, potem gwałtownie się wyludniła, a dziś na stałe zamieszkały jest tylko jeden dom. Pozostałe służą do rekreacji oraz turystom, ściągającym w zimę na narty.


Obok tragicznie oblodzonego parkingu stoi pomnik poległych. Tablica i krzyż wyglądają na w miarę nowe.


W centrum znajduje się drewniany kościółek z barokowym wnętrzem wybudowany w 1783 roku.


Oficjalnie Klepáčov stanowi część gminy Sobotín (Zöptau), ale między nimi jest dobre kilka kilometrów niezabudowanego terenu.

Przy wjeździe do Sobotína już z daleka widać kościół św. Wawrzyńca. Ma metrykę sięgającą 1605 roku, ale potem kilkukrotnie go przebudowywano.


W 1678 roku podczas mszy w czasie komunii zauważono, że stara żebraczka usiłuje wyciągnąć hostię z ust. Podejrzewano chyba próbę kradzieży w celu profanacji i całe to wydarzenie uruchomiło serię czarodziejskich procesów w losinskich dobrach Žerotínów. W ciągu dwudziestu lat pociągnęły one za sobą około setki ofiar, które upamiętnia nieduży pomnik.


Na cmentarzu przykościelnym jest sporo starych grobów łącznie z rodziną Klein, która była właścicielem kilku okolicznych miejscowości. Pisałem o nich już w ubiegłym roku.


Tutejszy pomnik poległych także wygląda na odnowiony lub zrekonstruowany.


W środku Sobotina żółty pałac. Schowany za bramą, lśni po niedawnym remoncie. Zdaje się, że w środku działa pensjonat lub hotel. Ogólnie to w okolicy trwa budowa jakiś paskudztw.



Obiad wypada w ulubionej knajpie w Šumperku (Mährisch Schönberg). Na łażenie po mieście nie ma czasu, bo to za chwilę zaczynają się skoki w Lahti! Ale i tak widzę coś, co mi kiedyś umknęło: pomnik prowokującej dziewczyny z grubymi nogami! Prowokującej przed szkołą podstawową.


W niedzielę jazda na nartach w Koutach nad Desnou, gdzie warunki są generalnie bardzo słabe.

Potem należy się wgramolić na Červenohorské sedlo, gdzie biją kolejny rekord w czasie remontu jednej drogi... Nadal szosa nie jest skończona, brak malowania (w nocy to mocno przeszkadza), po bokach stoją setki słupków, a na całej długości ograniczenie do 50 km/h.


Na przełęczy widać, że jeszcze sporo osób tam korzysta z białego puchu.


Z drugiej śląskiej strony klimat znacznie bardziej wiosenny niż po morawskiej. Wiosnę czuć wyraźnie w powietrzu.


Widzę kościół, przy którym jeszcze się nie kręciłem, więc staję i włażę za mur. Świątynia jest mocno zaniedbana.


Otaczający ją cmentarz jest z gatunku tych, gdzie większość stanowią groby niemieckie. Stoi także marownia oraz coś wyglądające na zadaszoną scenę do występów.




Kręcę się między nagrobkami. Wydaje mi się, iż na jednym dostrzegam znaczki "k. -k." - kaiserlich-königlich. Ale nie, to nie to. Przyglądam się bliżej i widzę charakterystyczny znak podwójnych run Sieg!


Spoczywa tutaj Unterscharführer (plutonowy) z oddziałów pancernych Waffen-SS. Zginął zapewne gdzieś na wschodzie. Ciało chyba się udało sprowadzić aż do rodzinnej miejscowości.


Wygląda na to, że stopień mógł być czymś zakryty albo zalepiony. Brat SS-mana ma już tylko mogiłę symboliczną. Poległ dwa lata wcześniej.


Na cmentarzu jest sporo takich grobów symbolicznie upamiętniających żołnierzy. Przy prawie wszystkich informacja, że zakończyli życie na froncie wschodnim, u niektórych dodano lokalizację ("w Rosji, na zachód od Kijowa itp.").





Jeden z nich znowu na dłużej przykuwa moją uwagę: możliwe, że także dwaj bracia. Adolf padł w "Podboresje" - to niby gdzieś na Litwie albo w okolicach Nowogrodu. Ale w sierpniu 1942? Czyżby partyzanci? Alois zginął na Krymie w Bakczysaraju. Jak informuje napis - obaj za Wielkoniemiecką Rzeszę. A nad nim... krzyż żelazny z hakenkrocjem! Jak on się tu uchował?? Może z daleka nie jest zbyt widoczny, ale z bliska nie sposób go pomylić z czymś innym!


Nie spodziewałem się tutaj takich odkryć. Na dopełnienie znajduję grób z poprzedniej wojny światowej, gdy inne rodzeństwo także zmarło w Rosji: na Syberii oraz w dzisiejszym Donbasie, więc musieli być jeńcami wojennymi.


Wśród "cywilnych" miejsc spoczynku wyróżnia się ten z nazwiskiem przypominającym pewnego czechosłowackiego polityka ;) .


Ów świadczy o tym, że prawdopodobnie niektórym udało się zostać w Sudetenlandzie po 1945.


Patrzę na zegarek - po cmentarzu łaziłem z dobre pół godziny, a do ogromnych on nie należy.

Pogoda przez większość niedzieli nieprzyjemna, teraz robi się bardzo łaskawa. Ale już zbliża się wieczór. Jeszcze zakupy i kolacja w Zlatych Horach (Zuckmantel). Gdzieś tam za kamienicami i Jesionikami zachodzi słońce.


----
https://goo.gl/photos/z1JvPReYgCxUsgcm7
Ostatnio zmieniony przez Pudelek 2017-03-07, 15:33, w całości zmieniany 1 raz  
 
 
Dobromił 


Dołączył: 09 Lip 2013
Posty: 14274
Wysłany: 2017-03-08, 13:29   

Pudelek napisał/a:
Obok tragicznie oblodzonego parkingu stoi pomnik poległych.


Do czego taki lód może doprowadzić ...
_________________
Decyzją administracji Dobromił otrzymał nagany :
- za obraźliwą formę wypowiedzi oraz ironizowanie na temat innych użytkowników forum
- za niecytowanie w postach wypowiedzi, do których się odnosi
- za relację przypisaną do niewłaściwego działu
 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Copyright © 2013 by Góry bez granic | All rights reserved | Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group